6 muhalefet önderinin buluşması: İttifak için Seçim Yasası değişikliği beklenecek

CHP Önderi Kemal Kılıçdaroğlu’nun daveti üzerine, DÜZGÜN Parti Genel Lideri Meral Akşener, Saadet Partisi Genel Lideri Temel Karamollaoğlu, Demokrat Parti Genel Lideri Gültekin Uysal, DEVA Partisi Genel Lideri Ali Babacan ve Gelecek Partisi Genel Lideri Ahmet Davutoğlu, Çankaya Belediyesi’ne ilişkin Ahlatlıbel Tesisleri’nde bir ortaya geldi. Başkanların yaklaşık 5,5 saat süren görüşmesinin akabinde ortak bir açıklama yapılarak, toplantının gayeleri ve gayeleri, uzlaşma sağlanan hususlara dikkat çekildi, “yarının Türkiye’sini inşa etmek için kıymetli bir adım atıldığı” vurgusu yapıldı.

Toplantının ana gündem unsuru beklendiği üzere “Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem” çalışmasının kamuoyuna açıklanma takvimi olurken, ittifaklar, geçiş sürecinden, muhalefetin seçim öncesi ve sonrasına dönük yol haritası da konuşuldu.

BBC, toplantının perde gerisindeki bilgilere ulaştı.

Fotoğraf nizamını CHP belirledi

Toplantı öncesinde 6 muhalefet başkanının ayakta ve yan yana imaj vermesi CHP tarafından planlandı.

Edinilen bilgiye nazaran, sıralamayı CHP belirledi ve bir gün evvel başka partilere iletildi. Gelen değerlendirmeler üzerinden küçük değişikliklerle başkanlar kameraların karşısına geçerek poz verdi.

İttifak için Seçim Yasası değişikliği beklenecek

Gelecek Partisi Genel Lideri Ahmet Davutoğlu, “Millet İttifakı’nın isminin ve halinin değiştirilmesi” teklifini önderler toplantısına da taşıdı.

Lakin seçim süreci ve geçiş sürecine ait yol haritası netleşmeden şimdiden ittifakın konuşulmasının sorun yaratabileceği tabir edildi. AKP ve MHP’nin hazırladığı “Seçim ve Siyasi Partiler Yasası” değişikliğinde ittifaklarla ilgili nasıl bir düzenleme yapılacağının netleşmesi gerektiği lisana getirilerek, yeni düzenlemenin yasalaşmasından sonra seçim ittifakının konuşulması konusunda görüş birliğine varıldı.

CHP

Aday belirleme en sona bırakıldı

Toplantıda ülke yöneticisi adayının nasıl belirleneceği yahut kimin olacağı konusunda ayrıntılı bir kıymetlendirme yapılmadı. Lakin kulislere yansıyan bilgilere nazaran, önderler ortasında seçim takvimi şekillenmeden aday konusunun konuşulmamasına dair “sessiz bir mutabakat” var.

CHP Önderi Kemal Kılıçdaroğlu’nun, adayın muhalefetin ortak mutabakatıyla belirleneceği tarafındaki açıklaması anımsatılarak, dünkü toplantıda da başkanların ortak mutabakatının bu tarafta olduğu söz edildi.

28 Şubat tarihi nasıl belirlendi?

Toplantıdan sonra yapılan açıklamada da lisana getirildiği üzere toplantının ana gündem hususunu oluşturan “Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem” teklifinin başkanlar tarafından 28 Şubat’ta kamuoyuna açıklanması kararlaştırıldı.

Bu tarih birebir vakitte, Türkiye siyasi tarihi açısından “post çağdaş darbe” olarak da nitelendirilen 28 Şubat 1997’deki Ulusal Güvenlik Heyeti kararının 25. yıldönümüne denk geldiği için, önderlerin “simgesel bir tarih” olarak bilhassa mi tercih ettiği sorusu da akıllara geldi.

Kimi muhalefet kurmayları özel tercih edilmiş olabileceği yorumu yaparken, kimileri da “takvimin uygun olması”nı münasebet gösterdi.

BBC Türkçe’nin edindiği bilgiye nazaran, açıklama için 28 Şubat ve 7 Mart tarihleri gündeme geldi. Fakat önderler ortasında, Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem teklifinin açıklanmasının geciktiği ve Şubat ayı içinde ve pazartesi gününe denk gelen bir günde açıklanması konusunda mutabakat oluştu.

5 muhalefet önderi 28 Şubat’ın kendileri için uygun olduğunu bildirince, İstanbul’da 28 Şubat mağdurları ile bir programı bulunan CHP Başkanı Kılıçdaroğlu, bu programı iptal edebileceğini belirtince, tarih netleşmiş oldu.

• 6 muhalefet başkanı buluştu: Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem’e geçmek ortak ve öncelikli gayemiz
• Kılıçdaroğlu’nun daveti üzerine altı muhalefet önderi birinci defa bir ortaya gelecek

CHP

Geniş iştirakle açıklanacak

Başkanlar, Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem teklifini bir deklarasyonla kamuoyuna açıklayacak. Sistem çalışmasını yürüten 6 partiden isimler hafta başında deklarasyon çalışmasına başlayacak ve sonuncu metin önderlere sunulacak.

Önderlerin açıklamayı evvel TBMM’de yapması da tartışıldı. Meclis’te yapılması teklifinden, “Meclis Başkanlığı ile yaşanabilecek bir sıkıntı” ve iştirakçilere sınırlama getirilebileceği fikriyle vazgeçildi. Açıklamanın geniş salonu olan bir otelde yapılması kararı alındı.

Bu kapsamda akademisyen, sivil toplum temsilcileri, hukukçuların da iştirakiyle gerçekleştirilecek bir toplantıyla sistem çalışmasının kamuoyuna açıklanması görüşü benimsendi.

Hükümet sistemine ait deklarasyonun açıklanacağı 28 Şubat’tan bir gün evvel ise eski başbakanlardan Necmettin Erbakan için İstanbul’da bir anma programı düzenlenecek.

İstanbul Haliç Kongre Merkezi’nde düzenlenecek anma programına geçmiş yıllarda olduğu üzere tüm siyasi partilere davetiye gönderilmesi bekleniyor. Programları uygun olursa, 6 başkan ikinci sefer bu anma etkinliğinde de bir ortaya gelecek.

• Muhalefet, parlamenter sistemin akabinde, çalışma alanlarını genişletmeyi planlıyor
• 6 muhalefet partisi, parlamenter sistem için ortak metin arayışında
• 6 muhalefet partisinin Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem çalışması hangi düzenlemeleri öngörüyor?

HDP neden masada yok?

6 başkanın buluşmasıyla ilgili toplumsal medyadan yapılan bir tenkit de “HDP’nin neden masada olmadığı” tarafındaydı.

CHP idaresi, bu tenkitlere “toplantının içeriği”ni münasebet göstererek karşılık veriyor. Toplantının “Güçlendirilmiş Parlamenter Sistem” çalışmasını yürüten 6 parti ortasında yapıldığına dikkat çekilerek HDP ile daha evvel görüşmeler yürütüldüğü ve bundan sonra da yürütülmeye devam edilebileceği söz ediliyor.

Geçiş süreci nasıl çalışılacak?

Toplantı sonrası yapılan açıklamada, “Güçlendirilmiş Parlamenter Sisteme geçmek ortak ve öncelikli hedefimizdir” denilirken, bu amaca ulaşmak için sürecin nasıl işleyeceğinin de planlanması gerektiğine vurgu yapıldı.

Açıklamada, “Bu nedenle geçiş sürecinin yol haritasının çalışılarak üzerinde mutabık kalınması ve vatandaşlarımızla paylaşılması mevzularında da uzlaşıya vardık” denildi.

Edinilen bilgiye nazaran “geçiş süreci” için evvel siyasi partiler kendi içlerinde çalışma yapıp, birbirleriyle görüş alışverişinde bulunacak.

Yapılan çalışmalar başkanlara sunulacak ve önderlerin uygun bulduğu bir takvim içinde bu bahiste bir ortak komite kurulması gündeme gelecek.

Ayrıyeten, 6 parti mevzu bazlı ortak komite kurarak çalışmalar yürütecek.