DEVA Partili Yeneroğlu’ndan ‘irtibat ve iltisak’ reaksiyonu: AYM açısından kara bir leke

DEVA Partisi Hukuk ve Adalet Siyasetleri Lideri Mustafa Yeneroğlu, OHAL KHK’larında “irtibat ve iltisak” kavramlarının kullanılmasında karşıtlık görmediği için Anayasa Mahkemesi’ni eleştirdi. Bu kavramları “belirsizlikle” niteleyen Yeneroğlu, KHK’ların ömür uzunluğu sonuç doğurmasının da ölçülülük unsuruna alışılmamış olduğunu savunarak, “OHAL KHK’sı ile kamu misyonlarından ömür uzunluğu ihraç edilen şahıslar sivil vefata itilmiş; başta ekonomik, ruhsal ve sosyolojik olmak üzere çok ağır sonuçlarla yüzleşmişlerdir.” tabirlerini kullandı.

Yeneroğlu, yayınladığı açıklamada şu tabirlere yer verdi:

“AYM açısından kara bir leke”

“Anayasa Mahkemesi, OHAL KHK’ları ile kamu vazifesinden ihraç münasebetleri ortasında belirtilen ve mutlaklaşmış bir yargı kararına dayanmayan ‘üyelik ve mensubiyet’ kavramlarının masumiyet karinesini ihlal ettiğini belirtmiştir. Bu tespitine karşın birebir kararda ne yazık ki irtibat ve iltisak kavramları ve KHK’lıların ömür uzunluğu kamu vazifesinden yasaklanmaları hususlarında Anayasa’ya terslik görmemesi Anayasa Mahkemesi açısından kara bir lekedir.

İrtibatlı yahut iltisaklı olduğundan bahisle savunmaları dahi alınmadan bir gece vakti Resmî Gazete’de yayınlanan bir OHAL KHK’sı ile kamu misyonlarından ömür uzunluğu ihraç edilen şahıslar sivil vefata itilmiş; başta ekonomik, ruhsal ve sosyolojik olmak üzere çok ağır sonuçlarla yüzleşmişlerdir.”

Kelam konusu kararın iki nedenle hukuka karşıt olduğunu ileri süren Yeneroğlu münasebetlerini şöyle sıraladı:

“Güvence sağlamayan bir niteliktedir”

“İrtibat ve iltisak kavramları hukuksal güvenliği ortadan kaldıran, sonradan getirilen tariflerin ise geçmişe yürütüldüğü belgisiz kavramlardır. İrtibat ve iltisak kavramları mevzuatta daha evvelden tanımlanmış ve içeriği belli kriterler değildir. İhraç tarihinde şahısların meslekten çıkarılmayı gerektiren somut bir fiili olmamasına karşın büsbütün hal ve tavırları ile muhakkak bir kümeye yakınlıkları yahut sempatizanlıkları olduğu varsayılarak irtibat yahut iltisaklı oldukları isnadıyla beşerler meslekten çıkarılmıştır. İrtibat ve iltisak kavramları ise ihraçlar tamamlanıp, OHAL Komisyonu’ndan ret kararları çıktıktan sonra mahkemeler tarafından çerçevesi bilinmeyen halde tanımlanmış ve bu tanımlar geçmişte gerçekleşen olaylara uygulanmıştır. Bu kavramlar, Anayasa’nın öngördüğü halde açık, net ve anlaşılabilir olma kriterlerini karşılamamaktadır. Gerçekten Venedik Komisyonu’na nazaran de bu kavramlar her türlü ilişkinin kamu misyonundan çıkarılmayla sonuçlanmasına imkân tanıyan ve minimum seviyede de olsa garanti sağlamayan bir niteliktedir.”

“OHAL’in kalıcılaştırılması manasına gelir”

“Yargı kararına dayanmayan ve meçhul kriterlerle gerçekleşen ihraçların bireyler açısından ömür uzunluğu sonuç doğurması ve hatta aile üyeleri açısından güvenlik soruşturması ve arşiv araştırması kararları nedeniyle ihraç kişinin yakınlarının da kamu misyonlarından men edilmesi sonucunu doğurması sebebiyle OHAL’in kalıcılaştırılması manasına gelir ve ölçülülük prensibine karşıttır. Anayasa Mahkemesi kararında, ihraçların usuli garantiler ve ferdileştirme sağlanmadan yapıldığı ve ölçüsüz olduğu itiraf edilmesine karşın bu önlemlerin ömür uzunluğu yasaklama sonucu doğurduğu göz arkası edilerek ihraçların OHAL hudutlarını aşmadığına ve ölçülü olduğuna karar verilmiştir. Hâlbuki ömür uzunluğu kamu vazifesinden men eden bu kararların ‘ölçülü’ kabul edilmesi AYM’nin evvelki ve AİHM’in de aktüel içtihatlarına açıkça karşıttır. Hakikaten AİHM, yakın tarihli ‘Polyakh ve diğerleri/Ukrayna’ kararında, acil bir durum olduğu gerekçesiyle şahısların toptancı bir halde damgalanmaları, kamu misyonundan çıkarılmaları, on yıl müddetince kamu vazifesinden yasaklanmaları ve yaklaşık on bin kişiyi etkileyecek halde geniş kapsamlı tutulmasının ölçülü olmadığına ve insan hakkı ihlali olduğuna hükmetmiştir.

DEVA Partisi olarak; Anayasa’ya ve hukuka muhalif olan, ağır mağduriyetlere yol açan insan hakkı ihlallerine son vereceğimizi ve OHAL KHK’ları meselesini çözeceğimizi kamuoyunun bilgisine sunarız.”