Gündem
AFP: Türkiye’de alkole devasa artırımların akabinde alkollü yerler son nefeslerini vermek üzere
Son içki artırımlarıyla birlikte İstanbul’un boşalan inhisar bayileri, bar ve meyhanelerinde bir çeşide çıkan ve işletmecilerle görüşen Fransız …
Son içki artırımlarıyla birlikte İstanbul’un boşalan inhisar bayileri, bar ve meyhanelerinde bir çeşide çıkan ve işletmecilerle görüşen Fransız haber ajansı AFP, Ülke Yöneticisi Erdoğan hükümetleri devrinde içki satan dükkanların ve alkollü yerlerin tabutuna son çivinin çakılmak üzere olduğu bir görünüm çizdi.
AFP, ‘İstanbul’un özellikle deniz kıyısındaki semtlerinde bir vakitler dolup taşan kafe ve barlarda, alkolde yüzde 50’ye yakın vergi artışının akabinde, artık yalnızca boş masalar kaldığına’ dikkat çekti. Türkiye’den ‘çoğunluğu Müslüman bir ulus, lakin resmen laik bir devlet’ diye kelam edilen haberde, içkiden alınan yüksek vergi, ‘muhalifleri tarafından sıklıkla çağdaş Türkiye’nin temel direklerini aşındırmakla suçlanan bir hükümetin alkol tüketimine indirdiği en büyük darbelerden biri’ diye nitelendi.
“Bir adamın günlük parasının yarısını bir bardak biraya vermesini nasıl beklersin?”
Darbeyi en şiddetli hisseden semtlerden biri olan Boğaz’ın Avrupa yakasındaki Beşiktaş’a geçen AFP muhabirleri, çalıştığı barın önünde akşamın ağır saatlerinde müşteri arayan Süleyman Güneş’in (32) hayal kırıklığına tercüman oldu. Güneş, “Eskisi üzere değil. Günün bu saatinde yüzde 80-90 dolu olurduki şimdiyse yüzde 30-40 civarında. Müşteriler menüdeki fiyatları görünce çabucak kalkıp gidiyor. Bir adamın günlük parasının yarısını bir bardak biraya vermesini nasıl beklersin?”
Meğer Beşiktaş’ın üniversiteleri, meşhur futbol kulübü, genç nüfusu, çok sayıda kafe ve barıyla İstanbul’un en tanınan ve hareketli semtlerinden biri olduğuna dikkat çeken AFP, ocak ayında hükümetin alkol ve tütün eserlerine uygulanan özel tüketim vergisini yüzde 47.4 artırdığını hatırlatarak şöyle devam etti:
“Erdoğan, daima olarak alkol ve tütün tüketimine karşı hal aldı”
“Dindar bir Müslüman olan Ülke Yöneticisi Recep Tayyip Erdoğan, daima olarak alkol ve tütün tüketimine karşı hal aldı. Hükümeti 2013’te alkol satış saatlerini kısıtlayan bir yasa çıkardı ve geçen yıl pandemi kapanması sırasında satışlara daha fazla kısıtlama getirdi. Kendisi de Türklere sık sık anasonla tatlandırılmış ulusal içki rakı yerine ayran içmelerini tavsiye etti.”
‘Son artırımlı fiyatların, başka birçok ülkeden daha az olmasına karşın, pandemi periyodunun kısıtlamaları üzerine yüksek enflasyon ve yüksek kiralarla gayret eden bireyler ve barlarla restoranlara ağır geldiğini’ aktaran AFP, “Erdoğan’ın muhafazakar AKP’si 2002’de iktidara geldiğinde 70cl’lik bir şişe rakı 8 TL’ye mal oluyordu. Bugünse 249 liraya (16 avro) ki, bu ocak artırımlarından evvelki 175 liraya nazaran yüzde 42 artış demek” bilgisini paylaştı.
AFP’nin konuştuğu barmenler, kimi müşterilerin bir şişe birayı paylaştığı, kimilerinin yalnızca bir kadeh şarap sipariş ederek saatlerce barda kaldıklarına tanıklık ettiklerini anlattı.
İstanbul’un Anadolu yakasındaki Kadıköy’ün tanınan yerleri bile Ocak 2022 içki artırımlarından sonra eski doluluğunu arıyor.
“Bu, ideolojik bir yaklaşımdır, vergiyle cezalandırmadır”
Birden fazla kamu ve özel bölüm çalışanı için yüzde 30-50’lik fiyat artışına karşın yüzde 50’ye yakın enflasyon ve yükselen besin ve güç fiyatlarının Türkiye halkının satın alma gücünü düşürdüğü belirtilen haberde, alkole yönelik son tedbirlerin akabinde içki satan dükkanların ve alkollü yerlerin kapanma tehlikesiyle karşı karşıya olduğu vurgulandı.
AFP’ye konuşan tekel bayi Cihan İnce, “Alkol esasen kıymetliydi. Son artırımlar yangını körükledi” dedi. Türkiye Monopol Bayileri Platformu’nun kurucusu ve lideri Özgür Aybaş, içki zamlarını ‘küçük bir azınlığın keyifli çoğunluğa, yemek kültürüne, özel ve laik hayata tokat üzere indirdiği ceza’ diye niteledi. Aybaş, “Bu, ideolojik bir yaklaşımdır, vergiyle cezalandırmadır, ‘bizim üzere kanun’ diye dayatan yaptırımdır” dedi.
İstanbul’un Anadolu yakasında tekel işleten Gurur Binay, ‘müşterilerinin yarısının konutta alkol ürettiğini anlatırken “İçkiciler kimyager oluyor” diye espri yaptı.
Avrupa yakasının Beyoğlu semtinde, müşterileri ferdî tüketicilerden fazla barlar olan tekel bayisi Serdar Bayar, fiyat artışlarının kaçak alkol üretimini tetikleyeceği konusunda uyardı. YouTube videolarının esasen konutta nasıl alkol yapılacağını gösterdiğini belirterek şu ikazda bulundu:
“Etil yerine metil koyduğun an kör olursun.” Nitekim daha son içki artırımı gelmeden evvel, yalnızca aralık ayında 84 kişinin kaçak alkolden öldüğü basına yansımıştı.
Vedat3858 Alım takma adıyla 1300’den fazla abonesine nasıl meskende rakı yapıldığını anlatan YouTuber, gerçek ismini paylaşmadan, telefonda AFP’ye “Böylesi çok daha ucuz. Kendi ölçülerim ve tariflerim var. Beş litre rakı 100 liraya (12 euro) geliyor” dedi.
“Barda içki içmek bizim için bir düş haline geliyor”
Kimi dükkanlar yerin küçüklüğüne karşın Instagram hesaplarını daima canlı tutarak yahut içerde canlı müzik yaparak satışları teşvik etmek için yaratıcı yollara başvuruyor. Bu hayatta kalma uğraşına karşın, 20’li yaşlarındaki tüketici Batu umutsuz konuştu: “Barda içki içmek bizim için bir düş haline geliyor. Özgürlükler kısıtlanıyor ve biz sessiz kalıyoruz. Öbür ne diyebilirim?”
Beşiktaş’taki garson Süleyman Güneş de yüksek fiyatların alkol ticaretini yok edeceği ikazını yaparak “Gördüğüm kadarıyla işletmeler birer birer kapanacak” dedi.
