Fehmi Koru: Koalisyonlarda meseleler çıkması doğaldır, İsrail’deki sekiz benzemezli koalisyonda da sıkıntılar çıkıyor lakin önderler bir ortaya geliyor ve problemler aşılıyor

Fehmi Koru*

Galiba iktidar cephesi kendi zorlamalarıyla mecburen oluşmuş rakip cephenin yeni ögelerle daha da genişleyerek güçleneceğini ve hele seçimler şimdi ufukta görünmezken altı partinin önderlerinin birebir sofrada buluşup ortak bir metnin altına imza atabileceklerini hiç düşünmemiş…

Cumartesi akşamı buluşmasına iktidar cephesi sözcüleri ile destekçilerinden gelen yansılar bunu gösteriyor.

Bugün yapılacak küme toplantılarında dinleyeceğimiz konuşmalara da birebir çeşitten yansıların yansıması kaçınılmaz.

Sürpriz yaşanıyor.

“Göreceksiniz bir ortaya gelmezler” tezinin yerini “Göreceksiniz, birliktelikleri uzun sürmeyecek” savı aldı.

Beklenen, ‘Millet İttifakı’ içerisinde mızıkçılık çıkması ve ittifakın çatlaması…

Haksız da sayılmazlar; farklı eğilimlerin temsilcilerini tıpkı gaye etrafında birleştirmek ve bir ortada hareket etmelerini sağlamak göründüğünden çok daha zordur. İki parti neyse, AK Parti-MHP iştirakinde olduğu üzere, birincisinin oburunun rengine bürünmesiyle çıkar birliği sağlanabilir; ancak altı değişik eğilimin partilerini bir ortaya getirmek deveye hendek atlatmaktan güç bir iş…

Altı parti bunu başardı.

Verdikleri fotoğrafa bakılırsa, seçimden sonraya ve iktidarın el değiştirmesi gerçekleşirse hükümet kurup ülkeyi yönetmeye kadar varacak bir ittifak gerçekleşmiş üzere.

Olmayacak sanılan olmuş sayılabilir.

İktidar cephesi ismine konuşup yazanlar, muhalefeti bir ortaya getiren gayenin “AK Parti’yi ve Tayyip Erdoğan’ı idareden uzaklaştırmak” olduğu ısrarındalar.

Yanlışsız bir tespit bu.

Muhalefetin farklı renklerini bir ortada tutan hakikaten de o gaye.

Ülkenin AK Parti tarafından son yıllarda makus yönetildiği, bunun en değerli sebebinin de Tayyip Erdoğan’a dünyada pek az ülke liderine tanınmış inanılmaz geniş yetkileri sağlayan ‘Ülke Yöneticisi Hükümet Sistemi’ olduğu niyeti farklı partileri bu durumu değiştirme maksadında birleştirdi.

Aslında küçümsenecek bir hedef değil bu.

Emsal bir durum bir öteki ülkede çok daha derin ayrılıkların kelam konusu olduğu partiler ortasında yaşandı; orada da, tam sekiz farklı partiyi, uzun yıllardır iş başında olan hükümeti ve savlı başbakanı yerinden etme maksadı bir ortaya getirdi ve kurulan paydaşlık işe de yaradı.

İsrail’de yaşandı bu durum.

Likud Partisi ve önderi başbakan Benjamin Netanyahu’yu iktidardan etmek için, birbirlerine hiç de olumlu gözle bakmadıkları bilinen -bir kaçı çok dinci- yedi Yahudi partisi, yanlarına İsrail meclisi Knesset’te dört milletvekiliyle temsil edilen Arap Birliği blokunu da alarak, hükümet kurdu.

Netanyahu “Göreceksiniz, olmayacak, kuramayacaklar” beklentisi içerisindeydi. Hükümeti kurdu sekiz parti. Sonrasında, yeniden Netanyahu “Göreceksiniz, karşılarına çıkacak birinci problemde tökezleyip dağılacaklar” argümanını seslendirirken, en kritik çetrefilli siyasi sıkıntıları bile sühuletle çözmeyi başardı sekiz aydır süren çok partili koalisyon.

 İsrail meclisi Knesset’ten bir imaj..

Üstteki fotoğrafa bir sefer daha yakından bakın.

Meretz isimli laik-solcu Yahudi partisinin milletvekili Tamar Zandberg ile Ra’am diye de bilinen Arap Birliği partisinden İman Khatib-Yassin milletvekili olarak yer aldıkları Knesset’te görülüyor o fotoğrafta.

Ülkeyi Netanyahu’nun temsil ettiği bir anlayıştan uzaklaştırma gayesi onları yan yana getiren…

Yolsuzlukların hesabı görülürken, geçmiş periyodun yanlışlıklarına da sünger çekiliyor…

[Uzunca sürmüş bir çatışmacı ortamı takiben Türkiye ile İsrail ortasındaki buzları eritme gayretleri da sürüyor. Ülke Yöneticisi Erdoğan İsrail Ülke Yöneticisi Isaac Herzog’u Türkiye’ye davet etti. Herzog davete icabet edeceğe benziyor. İsrail basınında son on yıla damgasını vuran Türkiye tersi havanın yerini, şu yakınlarda yakınlaşmayı kolaylaştırıcı haberler ve yorumlar almaya başladı. Gün geçmiyor ki, gazetelerinde, “AK Parti periyodunda sinagoglar elden geçirilip ihya ediliyor” yahut “İsrailli iş beşerlerine suikast teşebbüsleri Türk güvenlik güçleri tarafından önlendi” çeşidi haberler çıkmasın. Köşelerde de yakınlaşma benimsenmiş durumda.]

Koalisyonlarda meseleler çıkması doğaldır. İsrail’deki sekiz benzemezli koalisyonda da sıkıntılar çıkıyor. Lakin, başkanlar bir ortaya geliyor ve meseleler aşılıyor.

İki cephe ortasındaki oy farkı çok az olduğu halde bütçe Meclis’ten geçebildi. Yasa teklifleri gündeme geldiğinde koalisyon ortağı partilerin milletvekilleri birlikte hareket edebiliyor. Dikenli hususlarda bile meseleye tahlil bulunabiliyor.

Geçen hafta, Netanyahu, koalisyonun bozulması sonucunu getireceği hesabıyla dikenli bir bahiste yasa teklifini Meclis gündemine taşıdı. Koalisyonu oluşturan Yahudi partilerinden Meretz ile Arap Birliği’nin itiraz etmesi beklenen ögeler bulunan yasa, Knesset’ten geçti.

Meretz ile Arap Birliği milletvekilleri oylamaya katılmadı, muhalefetin teklifi iktidarın içinde yer alan altı partinin de takviyesiyle maddeleşti.

Buna karşılık, koalisyon içerisinde yer alan çok partilerin karşı çıkması beklenen, her yerde pıtrak üzere bitmiş birçok yasal olmayan yerleşim merkezlerinin güç ağına bağlanmasını öngören Likud teşebbüsü yasa teklifi, büyük bir çoğunluğun oyuyla reddedildi.

Geçinmeyi ve uzlaşmayı da öğretiyor koalisyonlar.

Cumartesi akşamı geç saatlere kadar ülke sıkıntılarını konuşup bir ortak metin üzerinde uzlaşan Türkiye’nin her eğiliminden başkanlar, aslında seçim vakti için düşünülmüş ittifakı daha evvelce yoluna koydular. Seçim de hesapladıkları üzere sonuçlanırsa, bu, kurulacak yeni hükümetin de meselelerin üstesinden gelebileceği umutlarını artırabilir.

İktidar cephesinin yansılarını anlayışla karşılamak gerek.

*Bu yazı fehmikoru.com adresinden alınmıştır.