Faruk Bildirici: Tacizci avına çıkmak kolay lakin Van’daki minibüste, Osmaniye’deki kampta ne olduğunu yazmak sıkıntı geliyor medyaya!

Medya Ombudsmanı Faruk Bildirici, dün toplumsal medyaya yansıyan, Ada vapurundaki taciz olayına ait olarak, “Ada vapurundaki tacizci avının kurbanı bir yabancı. “Bakışlarıyla rahatsız etti” diye tartaklandı, medya da araştırmadan damgaladı. Tacizci avına çıkmak kolay fakat Van’daki minibüste, Osmaniye’deki kampta ne olduğunu yazmak güç geliyor medyaya” yorumunu yaptı. 

TELE1’in haberi servis etme biçimini örnek gösteren Bildirici, habere eklenen “defalarca rahatsız edici biçimde bakarak taciz” tezini doğrulayan bir manzara olmadığını belirtti ve “Görüntü olmaması tacizin olmadığı manasına gelmez. Suçlanan erkek, sahiden bakışlarıyla taciz etmiş olabilir lakin ortada bir ispat olmadığına nazaran toplumsal medya fenomeninin yanlışsız söylediğine de emin olamayız” değerlendirmesini yaptı. 

Bildirici, yazısına şöyle devam etti:

“Hele de kanıtlanamayan bir toplumsal medya argümanına dayanarak ‘ifşa etti’ diye haber yapmak, üstelik de suçlanan erkeğin yüzünü de açıkça yayımlamak gazetecilik açısından hakikat kabul edilemez.  Haber ve bilhassa de başlığı, suçlanan ‘yabancı uyruklu’ erkek hakkında karar veriyor ve ‘tacizci’ olarak ilan ediyor.

Her ne kadar haberde ‘yabancı uyruklu’ denilmişse de toplumsal medyada ve haberde kastedilenin mülteci/sığınmacı ya da sistemsiz göçmen bir kişi olduğu anlaşılıyor. Hakikaten toplumsal medyadaki paylaşımın altındaki yorumlar ve bu hususta öteki sitelerdeki birtakım haberlerde tartaklanan kişinin ‘mülteci’ olduğu yazılmıştı.

Böyle algılanması kaçınılmaz olduğu için de Tele1’in ‘Sosyal medya fenomeni ada vapurundaki tacizi ifşa etti’ haberi yalnızca manzaralardaki ‘yabancı uyruklu’ bir erkeği değil, bu ülkedeki mülteci/sığınmacı/ sistemsiz göçmen olan bütün insanları damgalamış oluyor.

Bu cins haberler, o insanlara karşı olumsuz algıları ve olağan dertleri, kaygıları de besliyor, büyütüyor. Kesinlikle ki, bu insanların hiç suça karışmadıklarını söylemek mümkün değil. Ortalarında suça karışanlar, telefonlarıyla bayanların imgesini çekenler de olmuş olabilir. Lakin önyargıları beslememek, adil davranmak, hatalıyı suçsuzdan ayırt etmek çok kıymetli. Çünkü incelemeden, gereğince araştırmadan yazılan her haberin toplumda bir karşılığı oluyor.” 

“Van ve Osmaniye’deki iki olayda da şiddetin gayesinde sığınmacılar vardı” 

Bildirici, geçen hafta Osmaniye’de süreksiz sığınma merkezinden kaçanların yakalanması çalışmalarına sivillerin de katılması ve Van’da jandarmanın ateş açtığı minibüsteki insanlardan 3’ünün ölmesi, 10’unun yaralanması haberlerinin medyaya yansımasını da tahlil etti. 

Bildirici, “Van’daki olay hakkındaki haberler, internet medyasında çoğunlukla ‘sürücünün dur ihtarına uymaması üzerine jandarmanın ateş açtığı’ üzerine kurulmuştu. Bu haberlerde yeniden tanımlama karmaşası vardı. Birtakım haberlerde minibüstekilerin mülteci olduğu yazılırken, kimilerinde da sığınmacı ve göçmen oldukları belirtilmişti. Van Valiliği’nin açıklaması, bu yanlışı ‘düzensiz göçmen’ diye düzeltti lakin insanların ölmesini ve yaralanmasını ‘seken kurşunlara’ bağladı” dedi. 

Bildirici, Osmaniye’de Süreksiz Barınma Merkezi’ndeki 35 Suriyeli sığınmacının kamptan kaçtığı haberi için de “Bu olaya ait haberler de tıpkı Van’da olduğu üzere çoğunlukla valilik açıklamasına dayanıyordu.  Sığınmacıların telleri keserek kamptan kaçtığı, birçoklarının yakalanarak geri getirildiği belirtiliyordu. Meğer gerçek, kaçanların yakalanmasıyla hudutlu değildi. Siviller de asker ve polisle birlikte kaçakları aramaya çıkmış, yakaladıklarını feci halde dövmüşlerdi” ifadelerini kullandı. 

Bildirici, “Van ve Osmaniye’deki iki olayda da şiddetin amacında sığınmacı, mülteci ya da sistemsiz göçmenler vardı. Maalesef medyanın büyük kısmı onlara yönelik şiddetin peşine düşmedi; resmi açıklamaları sorgulamadan tekrarladı. Onların da insan olduğunu unutan gazeteciler, 4 yaşındaki oğlunun cesedi başında çaresiz, umarsız oturan babanın yüzüne bakmalı…” yorumunu yaptı.