EPDK: Elektrikte dağıtım şirketleri, belirlenen oran üzerinde kâr edemez

Güç Piyasası Düzenleme Kurumu, son günlerde kamuoyunda tartışma konusu olan elektrik dağıtım şirketlerinin kâr marjları ile ilgili açıklama yaptı. Açıklamada, “Devlet sübvansiyonu ile vazifeli tedarik şirketleri vatandaşlarımıza daha ucuza elektrik satmaktadır. Şirketlerin, EPDK’nın belirlediği oranların üzerinde kar etmesi ise mümkün değildir.”  denildi. 

 Son günlerde elektrik faturalarıyla ilgili gündeme gelen dağıtım şirketlerinin kâr marjlarıyla ilgili Güç Piyasası Düzenleme Kurumu’ndan bir açıklama geldi.

Açıklamada vazifeli tedarik şirketlerinin EPDK tarafından verilen tarifeler dışında kâr elde edemeyeceği vurgulandı.

Açıklamada şu sözler kullanıldı:

“Son günlerde bilhassa toplumsal medyada kurumumuz tarafından belirlenen elektrik tarifeleri, dağıtım şirketlerinin bu süreçteki yararı ve bu çıkarın tüketicilerin elektrik faturasına tesirine yönelik gerçekle hiçbir alakası bulunmayan haber ve yorumlara rastlanmaktadır.Son günlerde bilhassa toplumsal medyada kurumumuz tarafından belirlenen elektrik tarifeleri, dağıtım şirketlerinin bu süreçteki çıkarı ve bu karın tüketicilerin elektrik faturasına tesirine yönelik gerçekle hiçbir bağlantısı bulunmayan haber ve yorumlara rastlanmaktadır.

Öncelikle dağıtım şirketi ve vazifeli tedarik şirketi iki farklı hukukî kişiliktir. Dağıtım şirketi elektrik satışı yapmaz… “kargo işi” yani nakliyecilik ile vazifelidir.

Dağıtım Şirketleri; dağıtım şebekesini işletmek ve sürdürülebilirliğini sağlamak, arıza bakım ve tamirat yapmak, temas taleplerini karşılamak, gerekli şebeke yatırımlarını gerçekleştirmek ve tüm sistem kullanıcılarına ayrım gözetmeyen elektrik dağıtım ve irtibat hizmetleri sunmakla vazifelidir. Hasebiyle dağıtım şirketi elektrik satışı yapmamaktadır. Dağıtım şirketi kargo işi yani nakliyat ile vazifelidir. Şebekenin işletilmesinden sorumlu şirkettir. Bu şirketler 21 adet olup özelleştirme ile verilen şirket isimleri ile devam etmektedir.

Tüketicilerimize elektriği dağıtım şirketleri değil, misyonlu tedarik şirketleri (gtş) satar. Bu şirketlerin tarifeleri epdk tarafından belirlenir. Bu tarifeler dışında şirketler kendi inisiyatifleri ile faturalarda oynama ya da artırım yapamazlar.

GTŞ’ler özgür piyasadan (ikili muahedeler ve/veya elektrik Borsası olan EPİAŞ üzerinden) yahut EÜAŞ üzerinden satın aldıkları enerjiyi özgür olmayan tüketicilere yahut ikili muahedesi bulunmayan tüketicilere düzenlenen tarife üzerinden satmakla mükelleftirler. Bu şirketler, EPDK’nın belirlediği fiyattan farklı bir fiyat uygulayamaz.

Şirketler 32 kuruşa satın aldığı elektriği vatandaşa astronomik karlar ile mi satıyor? Gerçek sayılar nedir? Toplumsal medyada çokça atıf yapılan aşağıdaki Heyet kararında açıkça dağıtım şirketlerine teknik ve teknik olmayan kayıp için yaptığı satışlarda fiyatın 31,8592 kuruş/kwh olduğu söz edilmiştir. Lakin kelam konusu fiyat, yalnızca güç fiyatıdır. Rastgele bir vergi dahil değildir. GTŞ’ler sonuncu tüketicilere yaptığı elektrik satışının yalnızca %20’sini EÜAŞ’tan 31,86 kuruşa almaktadır.

2022 yılı için yapılan perakende satış tarifelerinde GTŞ’lerin yaklaşık 125 milyar kwh’lik bir elektrik satışı olacağı öngörülmüştür. Bu elektriğin 25 milyar kwh’lik kısmı EÜAŞ’tan 31,86 kuruşa alınacağı, geri kalan 100 milyar kwh’lik kısmı ise spot piyasadan yaklaşık 150 kuruştan alınacağı öngörülmüştür. Hasebiyle tartı ortalama güç alım fiyatı 125 kuruş/kwh civarındadır.

Devlet sübvansiyonu ile gtş’ler vatandaşlarımıza daha ucuza elektrik satmaktadır. Şirketlerin, epdk’nın belirlediği oranların üzerinde kar etmesi ise mümkün değildir.

GTŞ’ler, 125 kuruşa mal ettiği elektriği mesken düşük kademeye 79, mesken yüksek kademeye 135 kuruş, endüstriye (OG) 156 kuruş ve ticarethaneye (AG) 189 kuruşa satmaktadır.

GTŞ’lerin, EÜAŞ’tan 32 kuruşa elektrik alıp endüstriye 1 TL 75 kuruş, ticarethane 2 lira 74 kuruş, hanelere 1 lira 37 kuruş (210 kwh altı), 2 lira 6 kuruş (yüksek kademe) fiyatlar ile satış yaparak %330-%546 kar yaptığı formundaki bilgi yanlışsız değildir. GTŞ’ler, düzenlenen tarife içindeki müşterilere yapacakları güç satışından elde edecekleri kar oranı “Net Kar Marjı” ile sonlandırılmış olup bu oran 2021-2025 periyodu için %2,38 olarak belirlenmiştir. Yani tez edildiği üzere 32 kuruşa elektrik satın alınarak astronomik seviyede kar elde edilmesi muhakkak kelam konusu olamaz.

Devletimiz, bütün sonuncu müşterileri eüaş üzerinden evvelki yıllarda olduğu üzere bu yıl da desteklemeye devam etmektedir. 2022 yılında eüaş’ın gtş ve dağıtım şirketlerine satmayı düşündüğü yaklaşık 60 milyar kwh’lik elektrik gücünü piyasa fiyatı olan 150 kuruş yerine 32 kuruşa satarak son tüketicileri yaklaşık 70 milyar tl desteklemektedir.