Halil Falyalı cinayeti Kuzey Kıbrıs’ta nasıl yankılandı?

Organize hata örgütü başkanı olmakla suçlanan Sedat Peker’in tezleriyle gündeme gelen iş insanı Halil Falyalı’nın otomatik tabancalarla yapılan atak sonucunda hayatını kaybetmesi geniş yankı uyandırdı. Kumarhane ve sanal bahis sitelerini yöneten ve milyarlarca dolara hükmettiği tez edilen Falyalı’nın vefatıyla birlikte Kuzey Kıbrıs’ta kara para ağının el değiştireceği tez edildi. Olayı yakından takip eden Kuzey Kıbrıslı gazeteciler ve siyasetçiler, KKTC’de mafyanın sokaklarda kol gezdiğini, Türkiye’nin art bahçesi haline  geldiğini belirtirken, soruşturmaya Türkiye’nin de dahil olması gerektiğini kaydetti.

Girne kenti, dün ülke tarihinin en büyük cinayetlerinden birine düzmece oldu. Halil Falyalı’yı taşıyan aracın içinde bulunduğu konvoy, 8 Şubat günü mahallî saat ile 18.45 sıralarında konutunun yakınlarında pusuya düşürüldü. Saldırganlar, kalaşnikof olduğu belirtilen uzun namlulu tabancalarla Falyalı’nın içinde bulunduğu aracı çarpaz ateşe tuttu. Taarruz sonucunda Falyalı ve sürücüsü Murat Demirtaş hayatını kaybetti. Uzun müddettir tehdit aldığı söz edilen Falyalı’nın bu nedenle satın aldığı zırhlı araca o sırada eşi ve çocuklarının bindiği, kendisinin ise öndeki araçta yer aldığı bildirildi.

Girne polisinin, olaya ait yürüttüğü soruşturma kapsamında Ö.T. isimli şüpheliyi gözaltına alındı.

Cinayet KKTC’de nasıl yankılandı?

Cumhuriyetçi Türk Partisi (CTP) Milletvekili Doğuş Derya, cinayetin işleniş biçimine bakıldığında ortada çok önemli organize kabahat örgütü işi olduğunu görüldüğünü kaydetti. 1990’lardan itibaren kumarhanelerin ve offshore bankaların aktarılmasıyla Kuzey Kıbrıs’ın Türkiye’nin art bahçesi olarak muamele görüldüğünü belirten Derya, bu süreçten sonra kara para aklama işlerinin Kıbrıs’ta döndürüldüğünü vurguladı. 1996 yılında gazeteci Kutlu Adalı’nın konutunun önünde Uzi marka tabancala öldürüldüğünü anımsatan Derya, Sedat Peker’in cinayetle ilgili Korkut Eken’in ismini verdiğine dikkat çekti. Derya, DW Türkçe’ye şunları kaydetti:

“Aslında cinayetin; Türkiye’de ismine derin devlet, kontrgerilla, gladyo ne derseniz deyin, 1990’larda buradaki siyasi partileri bombalayan, birtakım siyasetçilerin otomobillerine bomba koyan, Kutlu Adalı cinayetinin sorumlusu olan yapıyla, burada bir ekip rant işlerine giren, sanal bahis gibisi tahminen narkotik işleriyle iştigal eden derin bireylerle ilişkisi olduğunu kestirim edebiliriz. Fakat gerekli tahkikatin Kıbrıs’ta ve Türkiye’de işbirliği biçiminde yapılması gerekiyor. Bu mümkün olmazsa bu derin kontakların nereden neşet ettiğinin çözülmesi çok kolay olmayacaktır.”

“Kara paranın idaresi el değiştirecek”

Kuzey Kıbrıs’ta yayın yapan Özgür Gazete Genel Yayın Direktörü Pınar Barut ise cinayet için “mafya hesaplaşması” dedi. Falyalı’nın öldürülmesiyle birlikte kara paranın el değiştireceğini savunan Barut, şöyle konuştu:  

“Bu cinayeti; Halil Falyalı özelinden fazla daha geniş biçimde gerek Türkiye’de gerekse diğer ülkelerde ayağı bulunan bir kara para, uyuşturucu ticareti, sanal bahisten kazanılan milyarların paylaşılması, hatta benim ferdî yorumum bunun el değiştirmesiyle açıklayabiliriz. Halil Falyalı’dan arda kalan büyük malvarlığı ve bir halde yönetim ettiği söylenen büyük çark kime kalacak? Falyalı’dan kalan boşluğu kim dolduracak? Bunun bir yer değiştirme olduğu aslında söylenebilir.”

Pınar Barut, bu boşluğu şuanda kimin dolduracağı konusunda fikir yürütmenin şu basamakta sıkıntı olduğunu belirterek, şu değerlendirmeyi yaptı:

“Ama boş kalamayacak kadar büyük bir paranın döndüğü bir alan olduğunu söyleyebiliriz. Bu çark durmayacak. Halil Falyalı’nın bu işlerden ötürü tutuklandığını düşünsek, bu evet buradaki kirli paranın temizlenmesi olarak algılanabilir. Lakin Falyalı’nın hepimizin düşündüğü üzere bir mafya hesaplaşması sonucu öldürüldüyse şayet kuvvetle olası budur, evet o boşluğa biri gelecektir.”

“Bunun yanında Susurluk pembe dizi kalır”

Cinayet, Türkiye’de devlet-mafya-siyaset üçgenindeki karanlık münasebetleri açığa çıkan Susurluk kazasını akıllara getirdi. Bu benzetmeye ait “Kıbrıs’ın Kuzeyi’nde  yaşanan her şey açığa çıktığında Susurluk bir pembe dizi üzere kalır” diyen Barut, geçen hafta Girne’de yeniden sanal bahis işi yapan Bulut Akacan’ın babasının tabancalı atağa uğradığını, Akacan’ın buna ait Türkiye’nin Lefkoşa Büyükelçisi’ni suçladığına dikkat çekti. Barut, “Dolayısıyla Kıbrıs Kuzeyi’nde mafyanın sokaklarda kol gezdiği, Türkiye’nin pis işlerini hallettiği kapalı bir kutu olduğu gerçeği açığa çıkmış oldu” dedi.

“Peker’den sonra hesaplaşma bekleniyordu”

Yenidüzen Gazetesi Genel Yayın Direktörü gazeteci Cenk Mutluyakalı ise bilhassa son devirde Sedat Peker’in gündeme getirdiği argümanların akabinde bu çeşit hesaplaşmaların beklendiğini kaydetti. Mutluyakalı, şunları söyledi:

“Ama yaşanan bu cinayet, infaz, pusu ismine ne derseniz deyin, büyük bir hesaplaşmanın sonucu üzere görünüyor. Bizim için karanlık bir kuyu. Daha üzücü olan son vakitlerde Ada’nın Kuzeyi pek çok yapı ve mafyayla anılır oldu. Ve her şey, pamuk ipliğinde, hukukun olmadığı, Türkiye’nin art bahçesine dönüştü.”

Mutluyakalı, KKTC Anayasası’na nazaran, güvenlikten Türkiye’nin sorumluğu olduğuna işaret ederek, Türkiye’nin soruşturmaya dahil olması gerektiğini vurguladı.

Türkiye’deki güvenlik üniteleri ise Halil Falyalı’nın öldürülmesine ait rastgele bir açıklama yapmadı.

Halil Falyalı kimdir?

Türkiye, Halil Falyalı ismini Sedat Peker’in açıklamalarıyla tanıdı. Kıbrıs doğumlu olan Falyalı, KKTC’de birçok otel, kumarhane ve sanal bahis sitesini işletiyor. Falyalı’nın yönettiği “kara para”nın milyarlarca dolar olduğu tez ediliyor. Sedat Peker, twitter üzerinden yaptığı açıklamada Halil Falyalı’nın yasadışı bahis sitelerinde 50 bin dolar ve üstü para kaybeden 49 bin 900 kişinin isimlerinin olduğu belgeyi ele geçirdiğini belirtirken, bunlar ortasında Türkiye’den birçok siyasetçi ve bürokratın da olduğunu öne sürmüştü.

Peker, Halil Falyalı’yı; eski Başbakan Binali Yıldırım’ın oğlu Erkam Yıldırım’la KKTC’deki kokain ticaretini yönetmekle suçlamıştı.  Falyalı ise bu iddiayı reddetmişti. Peker, Erkam Yıldırım’ın KKTC’ye gittiğinde Falyalı’yı ziyaret ettiğini de öne sürmüştü.

Siyasalların manzara arşivi

Halil Falyalı, işlettiği kumarhanede yaşanan hırsızlık olayı nedeniyle bir çalışanını darp ettiği teziyle 15 Ekim 2021’de tutuklanmıştı. Gazeteci Erk Acarer, bu devirde, Falyalı’nın elinde olan ve içinde Kıbrıslı siyasetçilerin de olduğu imaj arşivinin Sedat Peker’in eline geçtiğini öne sürmüş, Başbakan Ersan Saner’e ilişkin olan özel imgeleri izlediğini açıklamıştı. Saner bunun üzerine siyasetten çekilmek zorunda kalmıştı. Peker ise bu periyotta yaptığı paylaşımda, “Kıbrıslı politikler; uyuşturucu baronlarıyla, yasadışı bahisçilerle birlik olup Türkiye’de bana karşı kurulan komploya dayanak verirsiniz he. Hepiniz yandınız. Arşiv bana geçti. Siz kaşındınız. Sizi de rezil edeceğim. Utanma duygusu olan, istifa edip gitsin” demişti.  KKTC Demokrat Parti Genel Lider Yardımcısı Tözün Tunalı’nın da özel imajları, “Deli Çavuş” isimli bir twitter hesabı üzerinden yayınlanmıştı. Falyalı, daha sonra mağdurun şikayetini geri çekmesiyle 17 Aralık 2021’de tahliye edildi.

Falyalı’nın Türkiye’deki birçok ünlü isimle de yakın münasebeti olduğu anlaşılmıştı. Oyunca Oktay Kaynarca, Bahçelievler Katliamı mahkumu Haluk Kırcı, sanatçı Yavuz Bingöl, milletvekili Saffet Sancaklı’nın Falyalı ile fotoğrafları toplumsal medyada yer almıştı.

Alican Uludağ

©Deutsche Welle Türkçe