İklim krizi: Yeni bir araştırmaya nazaran İngiltere’de bitkiler artık bir ay erken çiçek açıyor

Cambridge Üniversitesi araştırmacılarının yaptığı yeni bir çalışma, İngiltere’de bitkilerin ortalama olarak neredeyse bir ay erken çiçek açtığını tespit etti. Uzmanlar bunun sebebini global ısınmaya dayandırıyor; bitki ekosistemleri için çok tehlikeli olabileceğine işaret ediyor.

İklim krizinin mevsimler üzerindeki tesiri bilim insanları tarafından sıkça tartışılıyor. Son yıllarda sonbahar aylarında havaların ortalama olarak daha sıcak olduğunu görüyoruz, ağaçlardaki yaprak dökümünün de geciktiğine şahit oluyoruz. Uzmanlar tıpkı biçimde ilkbaharda havaların erken ısınması nedeniyle bitki ve ağaçların olması gerekenden erken çiçek açtığını belirtiyor, İngiltere’de bunun neredeyse bir ay erken yaşandığını söz ediyor.

Kış aylarında ağaçlarda çiçek görmek bizi ne kadar memnun etse de uzmanlar, çiçek açma sistemlerindeki değişimin tehlikeli olabileceği konusunda ihtarda bulunuyor ve bu değişimlerin devam etmesi durumunda kuşların, böceklerin ve tüm ekosistemin, tesirleri önemli formda hissedeceğini söylüyor.

Araştırmanın başında yer alan, Cambridge Üniversitesi’nden Prof. Ulf Buntgen, erken çiçek açma olgusunun devam etmesi durumunda bir noktada ekolojik uyumsuzluğun başlayacağını, bunun “doğa ve çiftçiliğin varoluşu ve verimliliği üzerinde çok büyük tesiri olacağını” söylüyor.

Buntgen, “İklim sistemimizde gördüğümüz bu değişim, hem doğayı hem de bizi çok derinden etkiliyor” diyor.

Ekolojik uyumsuzluk

İklim krizi ve ısınan havalar, dünyanın birçok bölgesinde çok süratli bir formda mevsimlerin değişmesine neden oluyor, ilkbahar erken geliyor, sonbahar ise gecikiyor. Bitki ve hayvanların büyük çoğunluğu da böylesine süratli bir değişime adapte olmakta zorlanıyor.

Uzmanlar, dünyadaki tüm canlı cinslerinin birbiriyle hassas bir ritim içinde var olduğunu belirtiyor. Bu ritmin bozulması, bilim dünyasında ‘ekolojik uyumsuzluk’ olarak sınıflandırılıyor ve uzmanlar sonuçlarının vahim olabileceğine dikkat çekiyor.

Bitkiler ilkbaharda çiçek açtığında böcekler, kuşlar ve öbür birçok canlı çeşidi için değerli besin kaynağı olan polen, nektar ve meyve tohumları üretiyor. Bitkiler aldatıcı sıcaklarda erken çiçek açtığında ise birdenbire gelen soğuk havalarda ziyan görebiliyor, bunun da öteki tüm canlılar üzerinde domino tesiri oluyor.

Geçmişten bugüne görülen değişim

Cambridge Üniversitesi araştırmacıları, bu çalışma için İngiltere’de 18. yüzyıldan günümüze kadar yerli bitkilerin çiçek açma alışkanlıkları ve tarihlerini kaydeden ‘Doğanın Takvimi’ isimli bilgi tabanını inceledi.

406 bitki çeşidinin çiçek açma tarihlerini günümüzle karşılaştıran araştırmacılar, erken çiçek açma olgusunun ısınan havalarla bağlantılı olduğunu teyit etti, 1753 yılından 2019 yılına kadar bu tarihlerin neredeyse bir ay öne geldiğini tespit etti.

• İngiltere’de yapılan araştırma: Her 3 ağaç tipinden biri yok olabilir, Türkiye’de 13 çeşit tehdit altında
• Dünyanın yalnızca yüzde 3’ü ekolojik açıdan bozulmadı
• Yeni araştırma: Dünyada şimdi keşfedilmemiş 9 bin 200 ağaç çeşidi var

Kraliyet Bahçecilik Derneği’nde (RHS) Bitki Sınıflandırma Lideri olarak çalışan Dr. John David, “Bu araştırma şimdilik İngiltere’deki mahallî bitkilere odaklandı, o yüzden şimdi bahçelerimizdeki bitkiler üzerindeki tesirleri bilmiyoruz, lakin benzeri değişiklikler olacağını iddia ediyoruz. Örneğin, RHS bahçelerinde elma ağaçlarının erken çiçek açtığına şahit oluyoruz” diye anlatıyor.