Mısır’da cezaevi ıslahatı: Çağdaş cezaevleri, insan haklarında düzgünleşme manasına geliyor mu?

Mısır’da yeni bir insan hakları strateji evrakı yayınlandı ve Ulusal İnsan Hakları Kurulu kuruldu. Ülkede 2017’den beri süren inanılmaz hal kaldırıldı.

Cezaevi şartlarını uygunlaştırmak için ıslahat başladı.

Pekala bunlar nitekim de Mısır’da insan haklarının durumunu yansıtıyor mu?

Kahire’nin kenar mahallelerinden birindeki yeni bir cezaevi içinde üç katlı bir klinikte çalışan sıhhat vazifelileri orijinal aygıtların yanında duruyor.

Cumurbaşkanı Abdülfettah Sisi’yi destekleyenler, cezaevi şartlarını düzeltmeye yönelik teşebbüslerin ve beş yıllık bir insan hakları strateji dokümanı hazırlanmasının büyük siyasi çalkantılardan geçen Mısır’ın artık kendine güvenmeye başladığını gösterdiğini söylüyor.

• ‘Mısır’daki cezaevinde mahkumlar dövülüp aç bırakılıyor’
• Af Örgütü: Sisi, Mısır’ı muhalifler için açık cezaevine çevirdi
• Mısır’da anayasal değişiklikler: Sisi 2030’a kadar misyonda kalabilir

AFP Mısır’ın eski Cumhurbaşkanı Muhammed Mursi, Tora cezaevindeyken çıkarıldığı mahkemede ölmüştü

Eski cumhurbaşkanı Muhammed Mursi’yi devirerek işbaşına gelen Sisi, yıllardır insan hakları ihlalleri ve muhalefeti zalimce bastırmakla suçlanıyor.

Sisi, bu ay bir gençlik forumunda yaptığı konuşmada insan hakları ile ilgili suçlamaları “Mısır’a yönelik bir saldırı” olarak niteledi ve gerçeği yansıtmadıklarını söyledi.

Mısır yetkilileri geçen aylarda uzun bir strateji dokümanı yayınladı, insan hakları kurulu kurdu, harika hali kaldırdı.

‘Değişiklikler kozmetik’

Bunların yanı sıra sivil toplum kuruluşlarının yabancılardan mali dayanak almasıyla ilgili olarak suçlanan kimi küme ve aktivistler hakkındaki soruşturmalara son verildi; tutuklu olarak yargılanmayı bekleyen kimi sanıklar özgür bırakıldı.

Birtakım gözlemciler, değişikliklerin batılı ülkelerin Mısır iktisadına verdiği takviyesi sürdürmesi için verilen ufak ödünlerden ibaret olduğunu düşünüyor.

Kahire Üniversitesi’nden Profesör Mustafa Al Sayyid, “Mısır hükümeti (insan haklarını düzeltmesi için yapılan) baskıya dayanabileceğine inanıyor” diyor.

Sisi zıtları, ıslahatların yüzeysel olduğunu düşünüyor.

STK’lara verilen mali takviyeyle ilgili olarak hakkındaki soruşturma hala devam eden aktivist Cemal Eid, “Bunlar Mısır’da insan haklarının düzelmesi için değil, basına göstermek için yapılan kozmetik değişiklikler” dedi.

Yeni cezaevleri

Mısır’da gözaltına alınanlarla ilgili resmi sayılar bulunmuyor. Fakat insan hakları örgütleri onbinlerce kişinin güvenlikle ilgili münasebetlerle tutuklandığını ve birçoklarının hala mahpusta olduğunu söylüyor.

Resmi basın merkezi, cezaevi şartları ve muhalefetin bastırılmasıyla ilgili yorum yapmıyor.

Cumhurbaşkanı Sisi’nin “insan onuruna saygılı” olacağını söylediği yeni cezaevleri, kapanması planlanan birtakım cezaevlerinin yerini alacak.

Yasaklanan Müslüman Kardeşler örgütü önderlerinin tutulduğu Tora cezaevinin kimi kısımları de kapatılacak.

Reuters El Cezire muhabirleri de Tora cezaevinde kaldı

Memleketler arası Af Örgütü 2021’de yayımladığı raporda, Tora’da ve öbür cezaevlerinde kalan mahkumların son derece makus şartlar altında tutulduklarını bildirdi.

Raporda, mahkumların, yemek vermeme, sıhhat hizmetlerinden yoksun bırakma ve uzun vadeli tecrit üzere muamelelere maruz bırakıldıkları belirtildi.

Yetkililer ise mahkumlara makûs davranıldığını reddediyor ve Mısır’da siyasi tutuklu olmadığını söylüyor.

BBC Yargıyı protesto eden Müslüman Kardeşler yanlıları

Mısır’ın yeni insan hakları kuruluna aday gösterilen eski parlamenter Enver el Sadat, Mısır’da insan hakları konusunda ilerleme sağlanmasının vakit alacağını belirtiyor.

El Sadat, resmi dairelerde, kolluk kuvvetlerinde ve adalet sisteminde insan hakları kültürünün değişmesi gerektiğini kaydediyor.

Sayıları azalan aktivistler ise değerli bir değişiklik olacağından pek umutlu değil.