TZOB: Rusya ve Ukrayna ortasındaki buhran besin fiyatlarını olumsuz etkileyecek

TZOB Lideri Şemsi Bayraktar, “Rusya ve Ukrayna ortasındaki buhrandan ötürü ithalatta sorun çıkması, başta ekmek olmak üzere besin fiyatlarını olumsuz etkileyecektir” dedi.

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Lideri Şemsi Bayraktar, Rusya ve Ukrayna ortasında yaşanan sıkıntılar bağlamında ithalat düşünceleri, ziraî girdilerde yaşanan fiyat artışları ve kar yağışının üretime tesiri bahislerinde açıklama yaptı.

Eser bulunamamasının değerli ölçüde buğdayın işlenmiş eserlerinin ihracatının kısıtlanmasına ve fabrikalarının çalışmamasına sebep olacağına işaret eden Bayraktar, bunun önlemlerinin şimdiden alınması gerektiğini vurguladı.

“Yerli üreticimiz bu bağımlılıktan en fazla olumsuz etkilenen kesim”

Bayraktar, Türkiye’nin geçen yıl toplam buğday ithalat ölçüsünün yüzde 86,6’sını Rusya ve Ukrayna’dan gerçekleştirdiği bilgisini verdi.

Ayrıyeten arpa ithalat ölçüsünün yüzde 79,4’ünün, ayçiçeği ithalat ölçüsünün yüzde 11,4’ünün ve soya ithalat ölçüsünün ise yüzde 13,3’ünün yeniden bu ülkelerden yapıldığını aktaran Bayraktar, “Bu ülkelerden en yüksek ithalat buğdayda yaşandı” dedi.

Stratejik eserlerde ithalata bağımlı olan Türkiye’nin, iki ülke ortasındaki buhrandan ziyan alabileceğine işaret eden Bayraktar, “Özellikle yerli üreticimiz bu bağımlılıktan en fazla olumsuz etkilenen kesim olmaktadır” diye konuştu.

“Ayçiçeği üretim potansiyelimiz yeterli”

Bayraktar, Türkiye’nin tüketimde muhtaçlık duyduğu buğday ve arpayı, çiftçiye verilecek takviyelerle rahatlıkla üretebileceğini vurguladı.

Türkiye’nin ayçiçeğinde yüzde 60 oranında yeterlilik derecesine sahip olduğu bilgisini de veren Bayraktar, “Ayçiçeği de buğday ve arpa üzere önemli manada dayanak verildiğinde ülkemizin çabucak hemen her yerinde yetiştirilebilecek bir eserdir. Ayçiçeği üretim potansiyelimiz kafidir, lakin takviyeler artırılarak bu potansiyelin harekete geçirilmesi gerekiyor” değerlendirmesinde bulundu.

“Soyada yüzde 4,7 olan yeterlilik oranımız bu eserin kıymetli ölçüde ithalini gerektiriyor” diyen Bayraktar, “Fakat bu eserde Ukrayna’dan yaptığımız ithalat öteki ülkelere kaydırılabilir. Yeniden sulanabilir alanları sulu tarıma açmak ve takviye vermek yoluyla soya üretiminde kıymetli ölçüde artış sağlanabilir” dedi.

“Sülfat gübresine yüzde 508 artırım geldi”

Bayraktar ayrıyeten, girdi maliyetlerindeki artışlara da dikkat çekti.

“Gübre fiyatları çeşitlerine nazaran bir evvelki aya nazaran yüzde 8-9 gerilese de, 2021 Ocak’a nazaran son bir yılda, amonyum sülfat gübresi yüzde 508, üre gübresi yüzde 314, CAN gübresi yüzde 300 oranında arttı” dedi.

Çiftçinin bu ay üst gübreleme yapması gerektiğini lakin gübre fiyatlarının çok yüksekliği nedeniyle üreticinin kâfi ölçüde gübre kullanamayacağını anlatan Bayraktar, “İlkbaharla birlikte yazlık ekim yapacak olan üreticilerimiz de yüksek fiyatlardan olumsuz tarafta etkilenecektir” diye konuştu.

Bu durumun besin enflasyonu tetikleyeceğinin altını çizen Bayraktar, şöyle devam etti:

“Üretmekten öteki baht yok”

“Yeterince gübre kullanamayacak üreticilerimiz eserinde randıman ve kalite kaybı yaşayacaktır. Bu durum yurtiçi eser fiyatlarını artırırken, tüketimin karşılanabilmesi için dünya fiyatlarının yüksek olduğu bu devirde ülkemizi daha fazla ziraî eser ithalatına mecbur bırakacaktır. Yüksek fiyattan yapılan ithalat ve yurtiçi eser fiyatlarının artması da zati yüksek seyreden besin enflasyonunu daha da artıracaktır.

Bu yıl ziraî üretimdeki meseleler giderilemezse çok daha yüksek besin fiyatlarıyla karşı karşıya kalabiliriz. Ülkemizde hane halkının gelirinin yaklaşık yüzde 50’si besine harcanıyor. Bu durum besin enflasyonunun halkımızı nasıl etkilediğini, beslenme alışkanlıklarını nasıl değiştirdiğini açıkça gösteriyor.

FAO’nun besin fiyatları endeksi ve kestirimleri bu yılda milletlerarası piyasalarda istikrarın çok mümkün olmadığını gösteriyor. Ülkemizde üretimden kaynaklı besin eksikliğinin ithalatla karşılanması çok daha kıymetli olacaktır. Bunu önlemek için ne gerekiyorsa yapmalı ve bütün imkanlar zorlanmalıdır. Ülkemizde ekilmedik arazi bırakılmamalı, üreticiye kâfi takviyeler süratli bir formda ulaştırılmalıdır. Besin enflasyonunu önlemek için üretimi artırmaktan öteki dermanımız yoktur.”