AB Yüksek Temsilcisi Borell: Soğuk Savaş’tan sonra Avrupa güvenliği açısından en tehlikeli periyottan geçiyoruz

Avrupa Birliği (AB) Dış İlgiler ve Güvenlik Siyaseti Yüksek Temsilcisi Josep Borrell, Rusya’nın Ukrayna sonundaki askeri yığınağına yönelik ABD’nin telaşlarını paylaştığını ve bölgenin “Soğuk Savaş”tan sonraki en tehlikeli periyottan geçtiğini söyledi.

ABD-AB Güç Kurulu Bakanlar Toplantısı kapsamında Washington’da bulunan Borrell, ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile ikili görüşmenin akabinde ortak basın toplantısı düzenledi.

Son günlerde bölgenin, Rusya’nın neden olduğu jeopolitik türbülansın tesirinde kaldığını söz eden Borrell, güç konusunun ise Rusya ile Ukrayna ortasındaki krizin merkezinde olduğunu söyledi.

Borrell, “Çünkü Rusya, Avrupa’ya sağladığı kıymetli güç tedarikini jeopolitik kazanımlar için bir tesir aracı olarak kullanmak konusunda tereddüt etmiyor ve AB’deki güç fiyatları bir yıl önceye nazaran 6 ile 10 kat ortasında arttı. Bunun tüketicilerin ve iktisadın rekabetçiliği üzerinde çok tesiri var” diye konuştu.

Avrupa’nın bir an evvel güç kaynaklarını çeşitlendirmesi gerektiğini vurgulayan Borrell, Avrupa’da güç tüketiminin büyük ölçüde gaz ve kömüre dayandığını, bunun da yenilenebilir güce dönmek için âlâ bir gösterge olduğunu kaydetti.

“AB olarak ABD ve NATO’nun Rusya’ya verdiği karşılığı memnuniyetle karşılıyoruz”

ABD ve NATO ile Rusya ortasında güvenlik garantileri konusundaki yazışmalara ait değerlendirmede bulunan Borrell, “AB olarak, ABD ve NATO’nun Avrupa güvenliği üzerine uyum konusunda Rusya’ya verdiği cevaplardaki ögeleri memnuniyetle karşılıyoruz” dedi.

Borrell, bu karşılıkların, birlik ve kararlılıklarını, krizin diplomatik yollarla tahlili için hala alan olduğunu gösterdiğine dikkat çekti.

Diplomasinin kendileri için öncelik olduğunu kaydeden Borrell, “Aynı vakitte, Ukrayna’ya karşı bir daha saldırganlık gösterilirse bu sefer çok daha ağır bedellerin kelam konusu olacağına yönelik kararlılığımız da devam ediyor. En güzelini diliyoruz lakin en berbatına hazırız” diye konuştu.

ABD’de Ukrayna’nın her an işgal edilebileceğine dair alarmın Avrupa’da neden kelam konusu olmadığına ait soruya karşılık veren Borrell, şöyle devam etti:

“Diplomasi için taban olduğuna inanıyoruz”

“Rusya’nın Ukrayna sonuna askeri yığınak yapmasından kaynaklı risklere yönelik güçlü korkuyu paylaşıyoruz. Ve bana nazaran ‘Soğuk Savaş’tan sonra Avrupa güvenliği açısından en tehlikeli devirden geçiyoruz. Fakat birebir vakitte hala diplomasi için taban olduğuna inanıyoruz. Hala herkes için telaşın ne olduğunu konuşabileceğimize inanıyoruz.”

Borrell, bağımsız bir ülkenin hudutlarına 140 binden fazla asker konuşlandırılmasının her formda tehdit olduğuna ve bunun büyük risklerinden kaçınmak için çalışmaların artırılması gerektiğine vurgu yaptı.

Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov‘un AB üyesi ülkelere Moskova’nın tasaları konusunda bir mektup yazdığını hatırlatan Borrell, bu mektuba karşılık konusunda uyum yaptığını belirtti.

“Avrupa’nın güçsüz kalmasına müsaade etmeyeceğiz”

Toplantıda değerlendirmede bulunan Blinken da Ukrayna hududuna askeri yığınak yapan Rusya’nın, buna karşılık vermemesi için de Avrupa’yı güç ile tehdit ettiğini kaydetti.

Blinken, “Rusya, Ukrayna ile 2009’da ihtilafa düştüğünde Avrupa’ya gaz tedarikini durdurmuştu. O vakit beşerler soğuktan ölmüş ve güç tedariki bozulduğundan ekonomiler de sarsılmıştı. Rusya’nın Avrupa’ya gaz akışını kesmeyi tercih etmesi durumunda, bunun bir daha olmasına müsaade etmeyeceğiz ve güç tedariki ile güç fiyatlarının artmasını önlemeye kararlıyız” dedi.

ABD’nin Ukrayna krizi konusunda verdiği alarmın ne kadar hakikat olduğuna yönelik soru üzerine Blinken, söyledikleri şeylerin felaket tellallığı olmadığını, kolay gerçekler olduğunu söyledi

ABD’li bakan kelamlarını şöyle tamamladı:

“Tarih bağlamında gerçekleri ele almalıyız. Gerçekleri görmeli ve onlara tam hazır olduğumuzdan emin olmalıyız. Josep’in de dediği üzere birkaç aydır Rusya’nın Ukrayna sonuna asker yığdığını gördük. Bu (kaygılar) havadan meydana gelmiyor. Rusya’nın 2014’te Ukrayna’yı işgal edip Kırım’ı ilhak edip Donbas bölgesinde bugüne kadar devam eden çatışmalara neden olduğu bir bağlamdan çıkıyor. Gördüğümüz şey burdur ve karşılık verdiğimiz şey budur.”