Bakan Soylu: 193 bin Suriyeli Türk vatandaşı oldu

İçişleri Bakanı Süleyman Soylu, 31 Aralık 2021 tarihine kadar 84 bin 152’si çocuk olmak üzere 193 bin 293 Suriyeliye Türkiye vatandaşlığı verildiğini söyledi. Soylu, 3 milyon 700 bin Suriyeliden 2020’de 37 bin 418, 2021’de 50 bin 231’inin suça karıştığını belirtti.

Soylu, Suriye’den gelişlerde baskının son yıllarda azalsa da hala devam ettiğini, İran hududundan da akışların devam ettiğini kaydetti. Suriye’den Türkiye’ye göçün karakter değiştirdiğine işaret eden Soylu, “Suriye’den gelenlerin kıymetli bir kısmı Şam etrafından geliyor. Şam’daki ekonomik kriz vesilesiyle Türkiye üzerinden batıyı hedefleyen bir süreç. Daha evvel iç savaşın olduğu bölgelerden gelenlerin dışında hafif bir karakter değiştiren ve Şam’dan kaçak yolları kullanmak suretiyle gelmek isteyenlerin olduğu ortada. Bu göç akımı biter mi? Bizim kanaatimiz yeni başladı. Gelişmiş ülkeler buna bir şey yapmıyor mu? Hiçbir şey yapmıyorlar, yalnızca izliyorlar. Şam civarından gelenleri direkt kampa alacağız. Onlara süreksiz müdafaa statüsü vermeyeceğiz. Çatışma bölgelerinden, iç savaş bölgelerinden gelenlere sağlanan bir statüdür bu. Onlara bunu vermeyeceğiz. Bunların tamamı kendi ülkelerine geri döndürülecekler” dedi.

“İran’da Türkiye hududunda 2 milyon Afgan var”

Bu bahiste yapılması gerekenleri Avrupa Birliği’ne anlattıklarını belirten Soylu, “İran’ın içinde 5 milyon Afgan var. 2 milyonu Türkiye hududunda. Her han hareketlenmeyen matuf. Bunlarla görüşmeden bunu çözebilme kabiliyeti yok. İnsani sorunda takviye olmadan bunu çözebilmek mümkün değil. Geri gönderme düzeneğini bütün dünyaya kabul ettirebilecek alt yapıyı oluşturmadan bunu çözebilme kabiliyetine sahip değilsiniz. Avrupa ve Batı bunu sağlamak istemiyor. Avrupa’nın bu sorunu çözebilecek bir idare kabiliyeti de yok, bir sistemi de yok. Problemler ortada duruyor” diye konuştu.

“Bu yönetilebilir bir durum değil”

Soylu, potansiyel göç konusunda İran hududunda 2 milyon Afgan’ın yanında, 3,9 milyon İdlib, 1,2 milyon Cerablus, Azez, Mare, El bab, Çobanbey bölgesinde, 550-600 bin Afrin, 300-350 bin Resulayn, Tel Abyad bölgesinde olmak üzere 8 milyonun üzerinde çabucak harekete geçmeye hazır göç kitlesi olduğunu kaydetti. Soylu, “Herhangi bir hücum, rastgele bir tehdit, yahut bulabildikleri birinci fırsatta bu türlü bir kitle var. Bu çerçeve içinde etrafındaki coğrafya ile bu işi yönetmeye çalışan bir Türkiye var. Son 5 yılda doğu ve güney sonlarında 2,5 milyon insan Türkiye’ye giriş yapmak için baskı yaptı ve engellendi. Bu yönetilebilir bir durum değil. Batı’ya giden insan sayısı ise son 5 yılda 650 bin. Bizim geri gönderdiğimiz kaçak göçmen sayısı da istekli geri dönüş hariç 306 bin 138 kişi. Bunları Afganistan başta olmak üzere Suriye, Pakistan, Bangladeş, Somali üzere ülkelere gönderdik. Dünyada bu türlü bir geri gönderme sistemi yok” açıklamasında bulundu.

Soylu, 14 Ağustos’ta Taliban’ın idaresi ele geçirmesinden sonra Afganistan’a geri gönderimi durdurduklarını hatırlatarak, “27 Ocak tarihinde Afganistan’a Ariana Havayolları ve charter seferleri ile tekrar buradaki kaçak Afganları göndermeye başladık. Yaklaşık 5 charter sefer yaptık şimdiye kadar. Bazen 3 günde, bazen 5 günde bir geri gönderme merkezlerindeki Afganları oraya istekli geri dönüş kapsamında gönderiyoruz” tabirlerini kullandı.

“Türkiye’de 700 binin üzerinde Suriyeli çocuk doğdu”

En çok tartışılan hususun Suriyelilere vatandaşlık verilmesi olduğunu hatırlatan Soylu, “31 Aralık 2021 tarihine kadar 84 bin 152’si çocuk olmak üzere 193 bin 293 Suriyeli Türk vatandaşı oldu. Bunun içinde 2011 öncesi olanlar da var. Türkiye’de 700 binin üzerinde Suriyeli çocuk doğdu. 3 milyon 700 bin civarında Türkiye’de süreksiz müdafaa statüsünde Suriyeli var. 2011 yılından itibaren bunların hepsinin kaydı alındı. Gelir gelmez sıhhat taramaları yapıldı, kamplara alındılar, Türkçe dahil tüm ahenk çalışmaları başladı. Hem üretim hayatına, eğitim hayatına katılmalarında görüyoruz ki birkaç olayın dışında çok büyük bir toplumsal kırılmanın yaşanmadığı, büyük toplumsal olayların olmadığı bir durum var” dedi.

Soylu, şöyle devam etti:

“STK’lar FETÖ’den kendini kurtarıyor”

“Bana nazaran FETÖ’nün tahakkümü altına giren ve onların tasfiye etmeye çalıştığı sivil toplum kuruluşları, bir formda FETÖ’nün ortaya koyduğu tasavvuftan kurtulup kendine gelme süreçleri yaşıyorlar. Bunu İdlib’de yaşıyorlar, Afrin’de yaşıyorlar, Afganistan’da yaşıyorlar, dünyanını her yerinde yaşıyorlar ve çok başarılı oldular. Türkiye’nin kendi toplumu içinde sivil dayanışmasının örneğini çok hoş ortaya koydular. Örneğin Fırat Kalkanı bölgesinde biz sivil toplum kuruluşlarına 8-10 bin konut yapmalarını söyledik. Şu an onlar 10 bin meskene talipler ve orada yapıyorlar. Devletimizle koordanisyon içindeler.”

“Antalya Suriyelilere kapalıdır”

“3 milyon 700 bin Suriyeliden yüzde 71,07’sini bize verilen adreslerde bulduk. 280 bini de adresini güncellemek istediğini bize söyledi. Bu da yüzde 10’luk bir bölümü oluşturuyor. Yani yüzde 80’inin adresi bizde net. Antalya Suriyelilere kapalıdır. Orada da tarım çalışanları çalışıyor. Onlar kayıtsızlar. Burada da 75-80 bin kişi olduğunu düşünüyoruz. Bu güncellemeyi bitirdikten sonra 2 ay askıya çıkacağız. Onlara da ‘2 ay askı müddetiniz var’ diyeceğiz.”

“Bazı bölgelerde yüzde 25’in üzerinde Suriyeli nüfusu var; oraları kapattık”

“Niye durdu? Gidilecek yer sona erdi. Bizim ‘güvenli bölge’ dediğimiz yerlerden Türkiye’ye gelenlerin kıymetli bir kısmı oraya gittiler. Artık gitmeleri gereken yerler savaş bölgeleri. Kimi bölgelerde yüzde 25’in üzerinde Suriyeli nüfusu var. Bu ölçeğe nazaran bir daha buraya ikamet almama hududu koyduk. Kapattık orayı. Yalnızca Suriyeli değil hiçbir yabancı almıyoruz.”

“Suriyelilerin suça karışma oranı yüzde 1,3 iken Türkiye vatandaşlarının ise yüzde 2,1”

Soylu, Suriyeli nüfusun İstanbul’da 535 bin, Antep’te 461 bin, Hatay’da 433 bin, Urfa’da 428 bin, Adana’da 255 bin, Mersin’de 240 bin, Bursa’da 183 bin, İzmir’de 149 bin, Ankara’da 100 bin olduğunu söyledi. Suriyeliler’in cürüm istatistiklerini de paylaşan Soylu, 2020’de Türkiye’deki Suriyelilerin kendi nüfusları içinde suça karışma oranının yüzde 1,1 iken Türkiye vatandaşların yüzde 1,9, 2021’de ise Suriyelilerin yüzde 1,3, Türk vatandaşların yüzde 2,1 olduğunu söyledi. Soylu, 3 milyon 700 bin Suriyeliden 2020’de 37 bin 418, 2021’de 50 bin 231’inin suça karıştığını belirtti.

“Yüzde 28,2’si ‘Suriye’de savaş biter istediğimiz formda idare olursa dönerim’ diyor”

Suriyelilerin geri dönüşüne ait yaptırdıkları anketi de paylaşan Soylu, “Yüzde 3,1’i geri dönmeyi düşünmüyor. Yüzde 28,2’si ‘Suriye’de savaş biter istediğimiz halde idare olursa dönerim’ diyor. Yüzde 13,7’si ‘Savaş biterse istediğimiz idare oluşmasa da dönerim’ diyor.  Yüzde 12’si ‘Güvenli bölge oluşursa dönerim’ diyor. Yüzde 4,1’i ‘Savaş devam etse de döneceğim’ diyor. Yüzde 38’i ‘Bilmiyorum karar vermedim’ diyor” dedi.

“Tünelin ucunda ışık yok”

Soylu, Suriye münasebetler konusunda ise, “Birtakım ülkeler ortasında bağlar kelam konusu olabilir. Fakat burada bu durumun çözülebilmesine yönelik bir açıklık yok. Ne memleketler arası sistemde yürüyen adımlar açısından ne de bu yakın komşuluk ilgileri çerçevesinde rastgele bir şey görünmüyor. Umut hadisesi ona yönelik ortaya koymak yanlışsız değil, tünelin ucunda ışık yok” dedi.

Soylu, “30-60-90 günü geçiyorlar, yakalıyoruz ‘ben Filistinli’yim’ diyor. Bu türlü binlerce örnekle karşı karşıyayız. Artık biz kendi parmak izi sistemimizi Afrika’daki büyükelçiliklere gönderdik. Oraya vize almaya geldiği vakit parmak izini basacak, burada pasaportu yırtsa da kaçak olarak gördüğümüz andan itibaren geri göndereceğiz” kelamlarıyla açıklamalarını noktaladı.