CHP, Türk Telekom kamulaştırması için Meclis araştırması istedi: ‘Millete bir fatura yüklenecekse, bu bahis ele alınmalıdır’

CHP, Türkiye Varlık Fonu tarafından tekrar kamulaştırılması planlanan Türk Telekom için TBMM’de araştırma kurulu kurulmasını istedi. Özelleştirme sürecinden sonra kamulaştırmanın da millete bir fatura çıkaracağı vurgulanan önergede, “Varlık Fonu, Türk Telekom’un yüzde 55 payını alabilmek için bu paylara sahip bankalarla kredi pazarlığı yapmaktadır. Bu da Türk Telekom özelleştirmesinden sonra kamulaştırılmasının da millete bir fatura çıkaracağının işaretidir. Millete bir fatura yüklenecekse, öncelikle bu mevzu TBMM’de ele alınmalıdır” denildi.

Bloomberg: Türkiye Varlık Fonu, Türk Telekom paylarını almak için kredi görüşmeleri yürütüyor

CHP, Küme Başkanvekilleri Engin Altay, Özgür Özel ve Engin Özkoç’un imzasıyla, Türkiye Varlık Fonu tarafından yine kamulaştırılması planlanan Türk Telekom için araştırma önergesi hazırlanarak TBMM’ye sunuldu. Önergenin münasebetinde şu görüşlere yer verildi:

“Türkiye’nin irtibat altyapısının temel kurumu olan Türk Telekom’un yüzde 55 payı 2005 yılında Hariri Ailesi’ne ilişkin Ojer Telekomünikasyon A.Ş.’ye satılmıştır.  Ojer Telekom, 2007 yılında Türk Telekom paylarını rehin vererek, bankalardan aldığı 3.5 milyar dolar kredi ile Hazine’ye olan ödemelerini gerçekleştirmiş, fakat 10 yıl boyunca kredi taksitlerini ödemek yerine Türk Telekom üzerinden elde ettiği gelirin tamamını götürmeyi seçmiştir.  Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) tarafından hazırlanan rapora nazaran; Ojer Telekom, 2006-2015 devrinde Türk Telekom üzerinden 5.7 milyar dolar kar elde ederek, bu geliri Türkiye’den kaçırmıştır.  Yıllarca tekrar yapılandırılan borçlar, Ojer Telekom’un Türkiye’yi terk etmesiyle bankaların sırtına kalmıştır. Kamu ismine Türk Telekom’un idaresine getirilen Yiğit Bulut, Efkan Ala, İsmet Yılmaz, İbrahim Şahin, Süleyman Karaman, Fahri Kasırga, Fuat Oktay, İbrahim Eren, Habip Soluk üzere isimler, süreci izlemekle yetinmiş, kontrol vazifelerini yerine getirmemiştir.

“Taşınmazlar satıldı”

Ojer Telekom’un idarede olduğu periyotta, yüksek kar gayesine yönelik olarak işçi kıyımı yapılmış, Türk Telekom’un işçi sayısı 75 binden 31 bine kadar gerilemiştir. İmtiyaz mukavelesine muhalif olarak, Türk Telekom’un taşınmazlarının satışına müsaade verilmiş, hukuksal itirazlara karşın satışlar durdurulmamış; nerede, hangi bedelle, ne kadar taşınmazın satıldığına ait sorular cevapsız bırakılmış; bu bilgiler halktan kaçırılmıştır.

Ojer Telekom’un irtibat altyapısına gerekli yatırımların yapılması noktasında da yetersiz kaldığı bilinmektedir. Bilhassa Türkiye fiber altyapıda gerekli atılımı gerçekleştirememiş, halkımız için ucuz ve süratli internete erişim mümkün olamamıştır. Bugün Türkiye, taşınabilir internet indirme suratı ortalamasında 138 ülke ortasında 55’inci, geniş bant internet sıralamasında ise 91’inci sıradadır. 

“Altyapı kâr hırsına kurban”

Türk Telekom, 2020 faaliyet raporuna ‘Türkiye’nin fiber dönüşümüne öncülük ederek ülkenin tamamında yüksek kalitede ve süratte internet erişimi sağlamak’ amacı koyarken,  Türkiye Varlık Fonu Genel Müdürü’nün Plan ve Bütçe Komisyonu’nda yaptığı ‘…TÜRK TELEKOM’un bilhassa fiber altyapıdaki dominant konumu nedeniyle orada hâkim bir durum var ve bankalar -sizin de belirttiğiniz gibi- 2026’da imtiyazın bir kısmı, faaliyetlerin değerli bir kısmını içeren bu imtiyaz biteceği için de kendi bakış açıları açısından bu yatırımı yapmayı mantıklı bulmadıkları için devamlı TÜRK TELEKOM kesiminde aslında o hepimizin tenkit ya da şikâyet etmek durumunda kaldığı -internet yavaşlığı olsun, öbür bahisler olsun-durumu ortaya çıkıyor!’ biçimindeki açıklama;  bu maksadın kağıt üzerinde kaldığının ve gerekli yatırımların yapılmadığının itirafı niteliğindedir.  Bu açıklama; tıpkı vakitte Türk Telekom özelleştirme sürecinin, Türkiye’nin internet altyapısı açısından ‘kaçırılmış fırsat dönemi’ olduğunun bir diğer sözüdür.

“Kamu seyretti batık takibe alınmadı”

Öte yandan, süreci yakından takip etmesi gereken kamu otoritesi, imtiyaz mukavelesine muhalif süreçlere seyirci kalmış; vakit zaman Ojer Telekom lehine düzenlemeler yapmış, ayrıyeten birçok noktada da hukukun çiğnenmesine göz yummuştur. Ojer Telekom, kar akışını sürdürmek maksadıyla mevcut borçlarının yine yapılandırılması ve vade uzatımı için 2013’te yine 4.7 milyar dolar kredi kullanırken, Eylül 2016’dan itibaren kredilerini ödeyemez duruma gelmiş, temerrüde düşmüş lakin bankalar takip süreci yapmamıştır. O periyotta takip sürecinin BDDK tarafından engellendiği kamuoyuna yansımıştır.

Türk Telekom özelleştirmesi kapsamında imtiyaz mukavelesinin müddeti, 2026 yılında dolacaktır. Bugün için Türk Telekom’un özelleştirilen yüzde 55 payının kıymeti yaklaşık 1.5 milyar dolar seviyesindedir. Fakat bankaların alacaklarının bunun üzerinde olduğu bilinmektedir.

“Kamulaştırmanın faturası millete”

Türk Telekom’u devraldıktan sonra, borcu borçla döndürerek, kurumdan 5.7 milyar dolar gelir elde eden Hariri Ailesi, Aralık 2018’de idareden ayrılırken, Türk Telekom’daki yüzde 55 payı de ödenmeyen milyarlarca dolarlık kredilerin karşılığı olarak bankalara geçmiştir. Bankalar asıl faaliyet alanları olmamasına rağmen Türk Telekom’a özel uygulama ile şirket kurarak, AKP iktidarıyla birlikte 3 yıldır Türk Telekom’u işletmektedir. Bugün Varlık Fonu’nun Türk Telekom’u tekrar kamulaştırmak için harekete geçmiştir ve kamuoyuna yansıyan haberlere nazaran, Varlık Fonu, Türk Telekom’un yüzde 55 payını alabilmek için bu paylara sahip bankalarla kredi pazarlığı yapmaktadır. Bu da Türk Telekom özelleştirmesinden sonra kamulaştırılmasının da millete bir fatura çıkaracağının işaretidir. Millete bir fatura yüklenecekse, öncelikle bu mevzu TBMM’de ele alınmalıdır.

“17 yıllık fatura araştırılmalı”

Bu nedenlerle; Varlık Fonu tarafından tekrar kamulaştırılması planlanan Türk Telekom’un özelleştirildiği 2005 yılından bugüne kadar geçen 17 yıllık vakitte, hem irtibat altyapısı hem de mali olarak ortaya çıkan kamu ziyanının boyutlarının incelenmesi, yönetici olarak atanan kamu vazifelilerinin sorumluluklarının ortaya konulması, yine kamulaştırmanın milletin sırtına yükleyeceği faturanın ve alınacak tedbirlerin belirlenmesi gayesiyle bir Meclis Araştırması açılması gerekli görülmektedir.” (ANKA)