CHP’li Ağbaba: Elektrik artırımı ve esnaf iflaslarını Meclis araştırsın!

CHP Genel Lider Yardımcısı Veli Ağbaba, elektriğe yapılan yüzde 127’lik artırım sonrası esnafın iflasa sürüklendiğini belirterek, esnafın desteklenmesinin yollarının tespiti için Meclis’e araştırma önergesi verdi.

Salgın sürecinde takviyelerin yetersiz kalmasıyla esnafın borçlarını ödeyemediğini söz eden Ağbaba, yüksek kur, enflasyon ve elektrik artırımlarıyla esnafın iflasa sürüklendiğini belirtti.

“İki yılda 200 binden fazla esnaf kepenk kapattı”

Ağbaba’nın Meclis Başkanlığına sunduğu önerge şu tabirler yer aldı:

“Salgın önlemleri kapsamında esnafların zarurî olarak kepenklerini kapatarak faaliyetlerine orta vermesi ve bu müddet içerisinde dayanakların yetersiz kalması sebebiyle başta banka kredileri olmak üzere prim ve fatura borçlarının birikmesine neden olmuştur. Salgın önlemlerinin geride kaldığı 2021 Haziran ayından itibaren esnaflarımız ikinci bir kriz ile karşı karşıya kalmış, bilhassa yüksek kur krizi nedeniyle girdi maliyetlerinde yaşanan artışlar ve yüksek enflasyon, esnafların tedarik sorunu yaşamasına neden olmuştur. 2020 yılı salgın önlemleri nedeniyle kapanma süreci, bu süreçte verilen takviyelerin yetersizliği ve akabinde yaşanan ekonomik kriz sonucunda ise 2020 ve 2021 yıllarında toplam 201 bin 338 esnaf kepenk kapatmak zorunda kalmıştır. 2021 yılında tescil edilen esnaf sayısı 2020 yılına nazaran yüzde 21 oranında azalarak 287 bin 550’ye gerilemiştir.”

“Faturalar üçe katlandı, esnaf soba yakıyor”

“2022 yılının birinci aylarında ise esnaflarımız bu seferde üçüncü bir kriz ile karşı karşıya kalmıştır. 2022 yılının birinci gününde elektrik ve doğalgaza gelen inanılmaz artırımlar sonucunda esnaflar; kredi, piyasa, BAĞ-KUR primi, kiranın yanı sıra yüksek elektrik ve doğalgaz faturaları ile karşı karşıya kalmıştır. Borç batağı içinde ayakta durmaya çalışan esnaflarımızın aylık maliyetlerine bir de yüksek meblağlı elektrik faturaları eklenmiştir. Türkiye genelinde esnafların ödediği elektrik faturaları neredeyse dükkanlarının kiralarını aşmıştır. Ortalama bir iş yerine sahip esnafın aralık ayında ödediği 1,500 TL, 2000 TL elektrik faturaları, artırım ile yüzde 100 oranında artış göstermiştir. İstanbul ve Ankara üzere büyük büyükşehirlerde esnaflara gelen elektrik faturalarının 15 bin TL’ye kadar yükseldiği gözlemlenmiştir. Yaşanan artırımlar sonucunda Türkiye’nin çabucak her yerinde esnaflarımız artık müşterilerine karanlıkta hizmet vermeye, doğalgaz yerine ise dükkanlarında soba yakmaya mecbur kaldıkları günler ne yazık ki ortaya çıkmış durumdadır.”

“Esnaf prim ödeyemediği için hastaneye gidemiyor”

“2021 yılında en düşü 1055 TL BAĞ-KUR primini dahi ödemekte zorlanan esnafın BAĞ-KUR primlerin yüzde 63 oranında artarak 2022 yılında 1726 TL’ye yükseldi. İktidar en azından esnafımıza takviye olmak ismine 2022 yılı için BAĞ-KUR primlerine artırım yapmayabilir, esnafın salgın müddetinde kapalı kaldığı periyotlardaki BAĞ-KUR prim borçlarını affedebilirdi. Lakin iktidar yolu seçmeyerek esnaflarımızı bir kere daha güç durumda bırakmıştır. Eksik prim ödemeleri sonucunda esnaf toplumsal güvenlik haklarından yoksun kalmaya devam etmektedir. Şayet esnaflarımız primlerini tam olarak yatıramazsa dolaylı olarak emeklilik hakları da daima olarak ötelenmektedir. Esnaflarımız sahip olduğu prim borcu ne kadarsa hizmet müddeti de o kadar durmuş olarak görülüyor ve emekliliğe hak kazanamamaktadır. BAĞ-KUR primine tabi olan esnafların emeklilik hakkı için 9000 gün prim doldurması gerektiğini düşündüğümüzde her yıl gelen prim artırımları esnafın emeklilik hakkını adeta elinden alınmaktadır.”

“Meclis iflasları araştırsın”

“Türkiye’de binlerce yıllık geleneğe sahip olan esnaflık kültürü yalnızca ekonomik alanda değil, toplumsal alanda da değerli bir mirasa sahiptir. Türkiye’de bilhassa son yıllarda küçük esnafa yönelik yetersiz takviyeler ve küçük esnafın büyük zincir marketler karşısında haksız rekabete uğraması ve iktidarın tercihini 2 milyonu aşkın küçük esnaftan fazla 3 büyük zincir marketten yana kullanması, esnaflarımızın artık yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kalmasına neden olmuştur. Bilhassa son dönmelerde yaşanan fahiş artışlar, faturalara gelen artırımlar ve tedarikte yaşanan yüksek fiyat sıkıntılar nedeniyle toplu esnaf iflaslarını kaçınılmaz hale getirecektir. Bu nedenle esnaflarımızın ekonomik olarak korunması ve desteklenmesi hem ülke iktisadı hem de esnafların sahip olduğu toplumsal ve toplumsal özellikleri nedeniyle hayati bir değere sahiptir.”