Fehmi Koru: ABD ve Avrupa’da fiyatlar 7 kat mı arttı? Ne biçim bir matematik hesabı bu?

Fehmi Koru*

Bugün 22 Şubat 2022. Yazımın zirvesine her gün koyduğum takvim kodu bugüne özel bir ihtimam göstermem gerektiğini bana hatırlatmakta.

Takvim hatırlatma kodu bugünkü yazım için şu: 22222 (İkinci ayın 22’si, yıl 2022 demek bu).

Yazdım lakin bir defa daha yazmamda mahzur yok: Fiyatların artıp hayat pahalılığının rekor seviyelere çıkmasına yol açan ekonomik dertlerimizin had safhaya vardığı günümüzde, bu meseleye tahlil bulması gerekenlerin, KDV’de yüzde 7 indirim yapmak ve mevduata kur garantisi vermek yerine denklemi hakikat yere kurması gerekir…

Maaş ve fiyatları enflasyon oranına bağlamakla işe başlayabilirler…

Geliri bir aydan başkasına enflasyon oranında artan -veya inen- vatandaşlar hayatın pahalanmasından olumsuz etkilenmezler…

Bugünün sorunu sabit gelirli insanların enflasyona ezdirilmesi zira.

Nizamlı geliri bulunmayan işsizlere iş bulmak, temel gereksinim hususlarını işi ve tertipli geliri bulunmayanların kapısına kadar götürmek de gereklidir.

Vatandaşların iktisada inanç duyacakları güne kadar, elektrik, doğalgaz, su faturalarından muaf tutulmaları da düşünülebilir.

KDV indirimi, kur garantili mevduat işe yaramıyor.

Sorun, vatandaşların gelirini artırarak -bu ortada para basmadan, üretime tartı vererek- enflasyonla uğraş etmekte.

Nerede yanılgı yapılıyor?

Üzerinde gece-gündüz baş yorduğum bu soruya, iktidar cephesinin ana partisi yöneticilerinden birinin önemli ciddi gündeme taşıdığı, ülkemizi öteki ülkelerle mukayese ederken kullanılan bir hesap, kısmen de olsa karşılık sağlamış oldu.

AK Parti genel lideri da olan Ülke Yöneticisi Tayyip Erdoğan, sıkça ve kimilerinin isimlerini de anarak, Batı ülkelerinden ülkemizin çok daha âlâ durumda olduğunu tekrarlıyor ya, iktidarın bir diğer kıymetli şahsiyeti de, o teze örnek olacak bir hesabı kamuoyu önünde yaptı.

Hesaba nazaran, bizde son ayın enflasyon oranı olan yüzde 48.96, ABD’nin yüzde 7, Avrupa Birliği ülkelerinin yüzde 6.5 olan enflasyon oranlarına nazaran çok daha âlâ imiş…

Enflasyonu daha evvel yüzde 1 olan ABD’de oran yüzde 7’ye çıkınca fiyatlar 7 kat artmış oluyormuş…

AB ülkelerinde de 6,5 kat…

Bizde ise enflasyonun yüzde 25’ten yüzde 50’ye çıkması fiyatları yalnızca bir misli artırmaktaymış…

Herhalde bu hesabı işitince durumumuza dua etmemiz bekleniyor.

Yüzde 1 olan enflasyon oranı yüzde 7’ye çıktığında fiyatların 7 kat arttığı bir matematik hesabı sonucu. Lakin bu bizim bildiğimiz matematik ile ilgili bir çıkarım değil. Değil, zira matematik bu denklemi farklı kıymetlendiriyor.

Fiyatlar, enflasyonu yüzde 1’den yüzde 7’ye çıkan ülkede 7 kat artmıyor; mesela fiyatı 100 dolar olan bir malın yeni fiyatı 107 dolar oluyor.

Hepsi bu kadar.

Buna karşılık, bizde 100 TL olan malın fiyatı enflasyon yüzde 20 olduğunda 120 TL, sonraki ayda enflasyon yüzde 50’ye çıktığında da 180 TL oluyor.

İflahı kesiliyor vatandaşın.

Maaşlar ve fiyatlar fiyatlarla yarışamıyor ülkemizde.

Yüzde 7 enflasyonun karar sürdüğü ABD ile ortalama enflasyonu yüzde 6,5 olan Avrupa ülkelerinde fiyatlarda o kadar bir artış bile insanları reaksiyonlara, idareleri de acil hareket planlarıyla iktisadın ateşini alma gayretlerine sürüklüyor.

Batılı başşehirler şimdilerde protesto şovlarıyla çalkalanıyor.

“Merak etmeyin, bu can sıkıcı günler geçecek” umutlandıran iletisini veren ‘Geççek’ müziğine bile tahammül edilemiyor bizde.

Şairler haykırmaz, sanatkarlar susarsa…

“Bırak beni haykırayım / Susarsam sen matem et // Unutma ki, şairleri haykırmayan bir millet / Sevenleri toprak olmuş öksüz çocuk üzeredir.”

Eğitim hayatımızın her periyodunda, ilkokuldan başlayarak, Mehmet Emin Yurdakul’un içinde üstteki mısraların geçtiği ‘Bırak beni haykırayım’ şiirini, döne döne okumuştuk.

İlkokul yıllarım Demokrat Parti devrine denk geliyor. Sonrasında askeri devirler, Adalet Partili, CHP’li hükümetler geldi geçti. Hepsinde o şiir ders kitaplarında yer aldı.

Galiba birinci defa günümüzde sanatkarların kendilerini bir hudut içinde tutulduklarını hissetmeleri isteniyor.

Şairler haykırmasın, müzikçiler yanlış yerlere çekilebilecek müzik kelamlarını seslendirmesin, toplumsal medya kullanıcıları ulu orta görüşler açıklamasın.

Yanlış hesaplar yapan olduğunda itiraz da edilemesin elbette.

Bu türlü mi dilek ediliyor?

Halbuki ilkokul çocukları bile yüzde 7 ile 7 kat artış ortasında bir münasebet olmayacağını biliyor.

İlkokul çocukları bile, Mehmet Emin Yurdakul’un şiiri artık müfredatta yer almasa dahi, sanatkarlara hudut çizilmesinin yanlışlığını fark edebiliyor.

Günümüzde ekranlara ve gazete sayfalarına yansıyan görüşlere baktığımda, bugünkünden çok daha ilkel kaidelerde geçen periyotlar ile teknolojinin sağladığı imkanlarla herkesin her bilgiye çarçabuk erişebildiği günümüz ortasındaki bir vakit diliminde eğitim alanlarda bilgi eksikliğini teşhis edebiliyorum.

Basitçe 10 parmakla yapılabilecek hesaplarda dahi yanlıştan kurtulunamıyor.

Özgürlükler kısıtlandığında, bunun bile tek başına iktisatta makûs gidişi tetikleyebileceği görülmeyebiliyor.   

Yanlış hesabı yapan parti yetkilisine itiraz edip matematiksel gerçeği hatırlatan biri, kendisine abaküs gönderme niyetinden kelam ediyordu.

Keşke kelamını tutup abaküsü gönderse.

*Bu yazı fehmikoru.com adresinden alınmıştır.