Fehmi Koru: Cumhurbaşkanlığı seçiminde adaylık hesapları

Fehmi Koru*

Siyasi hayatın içerisinde bulunup da seçilme imkanı da olduğu halde kendisine gelen ülke yöneticisi adayı olma teklifini reddeden çıkar mı?

Herhalde aklı başında olan hiç kimse o denli bir teklifi reddetmez.

Bu sebeple, siyasi hayatta önümüzde yapılacak seçimde o denli bir mazhariyete uğramayı arzulayanlar olmasını yadırgamamak gerekiyor.

‘Cumhur İttifakı’ diye bilinen iktidar cephesinin adayı çoktadır muhakkak: Tayyip Erdoğan. Bu sebeple orada “Kim olur?” sorusunun sorulması gerekmiyor.

[Galiba bu hususta farklı düşünen bir tek ben varım: İktidar cephesinde varlığını hissettiren çözülme kalıcı hale dönüşür ve bu durum kamuoyu yoklamalarına önemli biçimde yansırsa, o denli bir durumda, ‘doğal aday’ Tayyip Erdoğan’ın kendisinin yerine seçilebilir bir aday arayışına gireceği kanaatindeyim. Hasılı, “Tayyip Erdoğan kazanamayacağı seçime girmez” görüşündeyim.]

Tayyip Erdoğan’ın önümüzdeki seçime ülke yöneticisi adayı olarak katılmasının önünde önemli bir pürüz de bulunuyor: Anayasa engeli…

Anayasa’nın 101. hususu cumhurbaşkanlığı için iki periyot sınırlaması getiriyor. Tayyip Erdoğan iki kere (2014 ve 2018’de) seçimlere katıldı ve seçildi; böylelikle anayasanın öngördüğü ‘iki dönem’ onun için tamamlanmış oldu. Üçüncü bir devir anayasaya nazaran mümkün değil.

Tek istisna, Anayasa’nın 116. hususu ile getirilmiş. O unsura nazaran, TBMM vaktinden evvel seçime gidilmesi kararı alırsa, lakin o vakit, iki periyot cumhurbaşkanlığı yapmış bir kişi, tekrar aday olabiliyor.  

“Erken seçim yok” diyenler anayasanın açık bıraktığı o kapıyı kapatmış durumda.

‘Cumhur İttifakı’ anayasal pürüze karşın günü geldiğinde kendisini aday göstermekte ısrar ederse, Tayyip Erdoğan’ın durumu kaçınılmaz olarak hukuksal bir sorun haline gelecektir.

Bazıları mevzunun önüne gideceği Yüksek Seçim Kurulu’nun (YSK) lehte karar verebileceği görüşünde.

Tüzel açıdan aslında YSK’nın eli kolu bağlı.

Abdullah Gül şimdi ülke yöneticisi iken gerçekleştirilmiş bir anayasa değişikliği ile yedi yıllık cumhurbaşkanlığı müddeti ‘beşer yıldan iki dönem’ olarak tekrar belirlenmiş ve kimi hukukçular, yeni düzenleme sonrasında Gül’ün periyodunun beşinci yılında (2012) sona ermesi gerektiği yolunda görüş açıklamıştı. Bahsin önüne gittiği Anayasa Mahkemesi ise, “Seçildiği periyotta geçerli olan anayasa kararı uygulanır” kararıyla o görüşü geçersiz kılmıştı.

MHP Genel Lideri Devlet Bahçeli ile TBMM lideri Mustafa Şentop bu arka-plana karşın “Üçüncü kere aday olabilir” görüşünü seslendirmekte. Fakat onların bu görüşünün geçerlilik kazanması için YSK tarafından da benimsenmesi gerekir.

YSK o denli bir kararı almakta zorlanacaktır.

Tam bu sırada yeni bir gelişme yaşandı. Son günlerde değişik kanallara çıkarak görüş açıklayan CHP başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Tayyip Erdoğan’ın adaylığına itirazı düşünmedikleri manasına gelebilen cümleler sarf etti.

Onun bu kelamları ‘Millet İttifakı’ tarafından da benimsenirse, anayasal pürüze karşın, Tayyip Erdoğan’ın yine aday olabilmesinin önü açılabilir.

CHP etrafları, Kılıçdaroğlu’nun halini girdiği her seçimde yenildiği Tayyip Erdoğan’ı sandıkta mağlup etmek niyetiyle yorumlama eğilimindeler.

Kelamlarını CHP başkanının ‘Millet İttifakı’nın ülke yöneticisi adayı olma niyetiyle açıklayanlar da var.

En başta yazdım: Cumhurbaşkanlığı siyasi hayatın içerisinde bulunan herkesin gönlünde yatan aslandır. Kılıçdaroğlu’nun da o denli bir dileğinin bulunması yadırganamaz.

CHP’de tesirli ve yetkili vazifede bulunan pek çok siyasi de kaç vakittir genel liderlerinin aday olması gerektiği görüşünü her platformda seslendiriyor aslında.

Böylelikle iş CHP’nin içerisinde yer aldığı Millet İttifakı’nın paylaşım ögeleri olan öbür partilerin de Kılıçdaroğlu’nun adaylığını onaylamasına kalıyor.

Onlar da CHP’deki tesirli ve yetkili politikler üzere cumhurbaşkanlığı seçiminde Cumhur İttifakı’nın doğal adayı karşısına kimi aday olarak çıkarırlarsa çıkarsınlar onun kazanacağı kanaatindelerse, yarışın kimler ortasında geçeceği şimdiden belirli olmuş sayılabilir.

Tayyip Erdoğan’a karşı Kemal Kılıçdaroğlu’nun yarıştığı bir seçimde sandıktan ülke yöneticisi olarak kim çıkabilir?

İktidar cephesini oluşturan iki partinin oylarında meydana gelen önemli çözülmelere karşın onlardan kaçan seçmenlerin CHP’ye oy verir hale gelmedikleri kamuoyu yoklamalarından anlaşılıyor. AK Parti ve MHP’nin hal ve gidişten mutlu olmayan seçmenleri evvel kararsız hale geliyor, sonra ya o hallerinde kalmaya devam ediyor ya da kendilerine yakın gördükleri öbür partilere geçiyorlar.

Kendilerine yakın gördükleri partiler ortasında CHP yok. Olmadığı, CHP’nin klasik yüzde 25’lik oy oranında yoklamalara yansıyan bir artış olmayışından anlaşılıyor.

Ülke Yöneticisi seçilebilmek için adaylardan birinin ‘yüzde 50+1’ oy alması kuralı var; CHP’nin kalıplaşmış yüzde 25’inin üstüne yüzde 25’lik bir seçmen kalabalığının daha eklenmesini Kılıçdaroğlu’nun adaylığı sağlayabilir mi?

Ne dersiniz sağlayabilir mi?

Kemal Kılıçdaroğlu bugüne kadar sergilediği halleriyle bu soruya gerçek karşılık verebilecek bir siyasetçi. O bakımdan son vakitlerde ağzından çıkan bildirilerde, kendisinin adaylığını ilan etmesinden çok, diğer bir -belki birden de fazla- mana aranabilir.

Aklıma gelen, CHP önderinin vakti geldiğinde içinde yer aldığı ittifakın paydaşları ile seçilebilecek bir aday arayışına gireceği ve o güne kadar da şimşekleri üzerine çekecek bir paratöner vazifesini üstlendiği ihtimalidir.

Yoksa her şeye karşın son kertede aday olayı mı düşünür Kılıçdaroğlu?

Galiba bu kademede bekleyip görmekten öbür yapılabilecek fazla bir şey yok.

*Bu yazı fehmikoru.com adresinden alınmıştır.