Mali çatışması: Fransa ve müttefikleri dokuz yıl sonra Mali’deki askeri birliklerini çekiyor

Fransa Ülke Yöneticisi Emmanuel Macron, Fransa ve Avrupalı müttefiklerinin askerlerini yaklaşık on yıl sonra Mali’den çekeceklerini duyurdu. Mali’deki İslamcı militanlara karşı gayret eden güçler, Afrika’nın Sahel bölgesinde (Sahra Çölü’nün çabucak altındaki bölge) yine konuşlandırılacak.

Macron, Perşembe günü Paris’te düzenlediği basın toplantısında, “Stratejisini ve zımnî emellerini paylaşmadığımız fiili yetkililerle askeri olarak angaje kalamayız” dedi.

Çekilmenin başarısızlığın kabulü olduğu istikametindeki tezleri reddeden Macron, Fransa’nın bölgedeki İslami isyanlara karşı çabada kararlılığını sürdürdüğünü söyledi. Fransa Ülke Yöneticisi, Nijer’in geri çekilen güçlerin bir kısmına konut sahipliği yapmayı kabul ettiğini de kelamlarına ekledi.

Macron, “Fransa, Sahel lehine bu memleketler arası seferberlikte birleştirici bir rol oynadı. Bu birleştirici rolü sağlamaya devam edeceğiz.” dedi.

Perşembe sabahı yayımlanan ortak bildiride, Fransız liderliğindeki Takuba Misyon Gücü’ne dahil olan ülkelerin, Haziran 2022’ye kadar başta Nijer ve Gine Körfezi ülkeleri olmak üzere bölgede etkin olarak nasıl konumlanacaklarına dair plan hazırlamayı kabul ettiği belirtiliyor.

BBC

Açıklamada “Ülkeler, komşu devletlerle yakın uyum içinde, kendi anayasal tarzlarına uygun olarak bölgede faaliyet göstermeye devam etme isteklerini de lisana getirdiler” denildi.

Fransa ve Mali münasebetlerinde tansiyon tırmanmaya devam etti

2014’te İslamcı isyanlarla uğraş etmek için başlatılan Barkhane Operasyonunun bir modülü olarak Sahel bölgesinde yaklaşık 5.000 Fransız askeri konuşlandırılmıştı ve bunların yaklaşık 2.400’ü kuzey Mali’deki üç üsse yerleştirilmişti.

Fakat dünyanın en fakir ülkelerinden biri olan Fransa ile Mali ortasındaki alakalar, ordunun Ağustos 2020’de iktidarı ele geçirmesinden bu yana berbatlaştı.

Geçen ay cuntanın Şubat ayı için planlanan seçimleri iptal etmesi ve 2025’e kadar iktidarı elinde tutacağına yemin etmesinin akabinde Fransız büyükelçisinin hudut dışı edilmesi, ülkeler ortasındaki tansiyonu daha da artırdı.

Aralık ayında, bir gup Batılı ülke tartışmalı Rusya merkezli Wagner paralı asker kümesinin Mali’ye konuşlandırılmasını kınamıştı.

• BBC, Wagner Kümesi’nin Libya’da işlenen savaş hatalarıyla ve Rusya ordusuyla temasını ortaya çıkardı
• Fransa’nın öldürdüğü IŞİD’in Afrika’da Büyük Sahra’dan sorumlu önderi Adnan Ebu Velid el Sahravi kimdir?
• Burkina Faso’da askerler neden idareye el koydu?

Macron Perşembe günü yaptığı açıklamada kümenin “esas olarak ekonomik çıkarlarını ve cuntayı garanti altına almaya geldiği” konusunda uyardı.

Geri çekilmenin, kendi İslamcı isyanlarıyla boğuşan Sahel bölgesindeki öteki ülkeler için güvenlik tesirleri olacak. Ülkeler bu isyanların ortak sonlarını aşmasından telaşlı.

Fildişi Kıyısı Devlet Lideri Alassane Ouattara, geir çekilme atağının bölgesel hükümetler üzerindeki yükü artıracak bir “boşluk” yarattığı konusunda uyardı.

Ouattara, “Savunma ve hudut korunma güçlerimizi artırmak zorunda kalacağız” dedi.

Senegal Devlet Lideri Macky Sall ise Fransa’nın neden Mali’den askerlerini çekmeye karar verdiğini anladığını ve Sahel’deki İslamcı militanlara karşı gayretin devam edeceğinden emin olduğunu söyledi.

Türkiye ve Katar ile görüşen Mali idaresi yeni müttefikler arıyor

BBC İzleme Servisi’nin aktardığına nazaran Mali’nin iktidar değişimiyle birlikte başta Avrupa ülkeleri olmak üzere zayıflayan milletlerarası bağlarının yerine yenilerini inşa etme teşebbüsleri sürüyor. Mali’nin üst seviye yetkilileri yakın vakitte İran, Katar, Çin ve Türkiye ile yaptığı görüşmelerle gündeme gelmişti.

Ocak ayı sonunda Türkiye’nin Mali Büyükelçisi iki ülke ortasındaki, bilhassa de savunma alanındaki iş birliğini güçlendirmek için süreksiz Başbakan Choguel Kokalla Maiga ile görüştü. Bu görüşmede ulaşım ve iktisat dallarında potansiyel iş birlikleri de konuşuldu.

Eylül 2021’de Ülke Yöneticisi Recep Tayyip Erdoğan, Mali’nin süreksiz Devlet Lideri Assimi Goita ile telefonda görüşmüştü. Erdoğan, bilhassa askeri alanda iş birliğini geliştirmek istediğini ve terörle çabada Türkiye’nin deneyimini paylaşmaya hazır olduğunu belirtmişti.