Milyonlarca özel bölüm çalışanını ilgilendiriyor: Yargıtay’dan istifa etmeden öbür iş arayanlar için emsal karar

Milyonlarca özel kesim çalışanını yakından ilgilendiren bir karara imza atan Yargıtay, istifa öncesi diğer bir iş ayarlamanın yasaya muhalif olmadığına hükmetti.

Bursa’nın İnegöl ilçesinde özel bir şirkette çalışan İ.K., net 2 bin 500 TL maaş alırken banka hesabına bin 750 lira yatırıldığını, kalan kısmının elden verilmesine itiraz etti. Sigorta priminin aldığı maaşın altından yatmasının haksızlık olduğunu öne süren İ.K., noter kanalıyla istifa etti. İş Mahkemesi’nin yolunu tutan İ.K., sigorta primlerinin ise bankaya yatırılan kısım üzerinden eksik ödendiğini, fazla çalışma ve resmi tatil günlerinde çalışmalarının olduğunu, karşılığının kendisine ödenmediğini ve İş Kanunu husus 24/2/e kararı uyarınca iş akdi haklı sebeple feshettiğini, davalı tarafça ihtarnamede belirtilen müddet içerisinde rastgele bir ödeme yapılmaması üzerine personellik alacaklarının tahsili gayesiyle dava açıldığını lisana getirdi.

Yüzde 25 hakkaniyet indirimi

İnegöl İş Mahkemesi, davanın kısmen kabulüne, kıdem tazminatı talebinin reddine, yüzde 15 hakkaniyet indirimi ile fazla çalışma fiyatına, yüzde 15 hakkaniyet indirimi ile ulusal bayram ve genel tatil fiyatına hükmetti.

Mahkeme; davacının davalı iş yerinde çalışmakta iken kamu kurumuna atanmak üzere hazırlık süreçleri yaptığı, atanmasına ait sürecin mutlaklaşması üzerine iş kontratını haklı sebeple feshettiğini beyan etmiş ise de gerçek iradesinin öbür kurumda çalışma olgusu olduğu sabit olmakla davacının kıdem tazminatına hak kazanamayacağına dikkat çekti.

Asıldan reddine

Mahkeme kararını hem davacı hem de davalı avukatı istinafa götürdü. Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi, tarafların istinaf müracaatlarının temelden reddine kesin olmak üzere karar verdi.

Kararda, ‘Davacının gerçekteki iş akdinin fesih münasebetinin memuriyete geçmek olduğu anlaşılmakla kıdem tazminatı talebinin reddi yöntem ve yasaya uygun bulunmuştur’ münasebetinde bulunulduğunu, tekrar fazla çalışma alacakları konusunda istinaf incelemesinde bordroların imzalı olması sebebiyle bordrolar ayrıntılı olarak incelenmeden karar tesis edildiğine kanaat getirdi.

Makûs niyetli değil

Tıpkı işyerinde çalışan diğer bir personelin istinafını pahalandıran Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi, emekçilerin berbat niyetli olmadığına hükmetti. Kararı davacı personel temyiz edince devreye Yargıtay 9. Hukuk Dairesi girdi. Emsal nitelikte bir karara imza atan Daire, istifa eden personelin öteki bir iş ayarlamasının berbat niyetli olmadığına dikkat çekildi.

Kararda şöyle denildi:

“Fesih için haklı sebepleri bulunduğunu argüman eden bir çalışanın, beklenen fesih tarihinden sonraki işsizlik sürecini ve geçim şartlarını nazara alarak, fesihten evvel öteki bir işe başvurmuş olması ve bu müracaatının kabul edilmesinden sonra, iş kontratını feshetmesi, patrondan kaynaklanan haklı fesih olgusunu ortadan kaldırmayacağı üzere bu feshin makus niyetli olduğu sonucunu da doğurmaz.

Çünkü burada fesih iradesinin doğduğu anda değil de sonradan açıklanması, makul kabul edilebilir insanî korkulardan kaynaklı olup, patronu ziyana uğratma kastı da bulunmadığından, hakkın berbata kullanılması olarak nitelendirilmesi yerinde olmayacaktır.

Hülasa; haklı fesih sonucunu doğuran sebepler patrondan sadır olup, davacı çalışanlarca bu hak fiilen yeni işe başlanılmasından önce kullanıldığı üzere fesihten evvel iş başvurusu yapılıp kabul edilmesinden sonra kullanılmasının da makul kabul edilebilir insani telaşlardan kaynaklı olduğu anlaşılmıştır. Bu hakkın dürüstlük kuralına karşıt kullanıldığının kabul edilmesi hakkaniyet ve adalet prensibi ile de bağdaşmayacağından, uyuşmazlığın Bursa Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi’nin kararı doğrultusunda giderilmesine karar verilmiştir.”