Neandertallerin soyu neden tükendi, köklerini çağdaş insanların ataları mı kuruttu?

Yeni fosiller, Neandertallerin soyunun Afrika’dan gelen çağdaş beşerler tarafından kurutulduğuna dair görüşün sorgulanmasına neden oldu.

Fransa’nın güneyindeki bir mağarada bulunan bir çocuk dişi ve taş aletler, çağdaş insanın atası kabul edilen Homo sapien‘lerin yaklaşık 54.000 yıl evvel Batı Avrupa’da bulunduğunu düşündürttü.

Bu tarih, daha evvel var sayılandan birkaç bin yıl evvel ve iki insan çeşidinin uzun bir müddet birlikte var olmayı sürdürmüş olabileceğini gösteriyor.

Hususla ilgili araştırma Science Advances mecmuasında yayımlandı.

Buna nazaran, Toulouse Üniversitesi’nden Profesör Ludovic Slimak başkanlığındaki bir grup, Rhone Vadisi’nde Grotte Mandrin ismindeki mağarada bir çocuk dişi ve taştan yapılmış aletler buldu.

Profesör Slimak, çağdaş insanın atalarına ilişkin bir yerleşim merkezine işaret eden bulguların kendisini son derece şaşırttığını söylüyor.

Slimak, “Artık Homo sapiens‘in zannettiğimizden 12.bin yıl evvel buraya geldiğini ve daha sonra yerini Neandertallere bıraktığını biliyoruz. Bu sözün tam manasıyla tüm tarih kitaplarının tekrar yazılması demek” tabirini kullandı.

Neanderthallerin Avrupa’da ortaya çıkışı 400 bin yıl öncesine rastlıyor. Mevcut teoriler yaklaşık 40 bin yıl evvel, Homo sapiens‘in Afrika’dan gelmesinden kısa bir mühlet sonra Neandertal soyunun tükendiği yolunda.

Lakin yeni bulgular, iki insan çeşidinin neredeyse 10 bin yıldan fazla bir müddet Avrupa’da bir ortada yaşamış olabileceklerini gösterdi.

Londra’daki Ulusal Tabiat Tarihi Müzesi’nden Profesör Chris Stringer, çağdaş insanın kısa mühlet içinde Neandertallere baskın geldiği görüşünü reddederek, bunun “bir gecede” meydana gelen bir değişiklik olmadığını söyledi.

Profesör Chris Stringer, BBC’ye verdiği demeçte “Bazen Neandertaller avantajlıydı, bazen çağdaş beşerler, daha hassas bir istikrar vardı” dedi.

BBC

Hafriyat grubu indikleri alt katmanlarda yaklaşık 20 bin yıl bu bölgede yaşayan Neandertallere ilişkin fosiller buldu.

Lakin asıl sürpriz, 54 bin yıl öncesine ilişkin katmanda çağdaş insan çeşidinden bir çocuğa ilişkin dişle, Neandertallerden farklı usullerle imal edilmiş taştan aletler oldu.

Bulgular Neandertallerin bu bölgede evvel yaklaşık 2000 yıl yaşadıklarını, daha sonra terkettiklerini ortaya çıkardı. Fakat daha sonra geri dönüp birkaç bin yıl daha, çağdaş insan çeşidi yaklaşık 44 bin yıl evvel geri gelene kadar burada yaşadıkları anlaşılıyor.

Profesör Stringer, ”Bir gel-git durumu var”diyor, ”Modern insan tipi kısa bir müddet için gelmiş, daha sonra ortada bir boşluk olmuş, tahminen de iklimden ötürü yok oldular. Akabinde tekrar Neandertaller gelmiş.”

Öteki değerli bulgu, çocuk dişiyle tıpkı çağdaş insan tipine ilişkin katmanda bulunan taş aletler. Bu aletler Rhone Vadisi’nde ve Lübnan’daki kimi hafriyatlarda bulunanlarla tıpkı biçimde yapılmış, lakin şimdiye kadar bilim insanları hangi insan çeşidi tarafından yapıldığından emin değillerdi.

Ludovic SlimaK Bir çocuk dişinden kopan bu modül tarihi değiştirmiş olabilir

Birtakım araştırmacılar, bulunan küçük taşların ok ucu olabileceğini söylüyor. Doğrulanırsa, bu kıymetli bir keşif olacak. Zira erken devirde çağdaş insan cinsinin ok ve yay üzere ileri seviyede tabancalar kullanması, 54 bin yıl evvel birinci başta Neandertallerin üzerinden gelmelerinin nedeni olabilir. Fakat durum buysa, yalnızca süreksiz bir avantaj sağlamış, zira Neandertallerin geri döndüğü görülüyor.

Pekala çağdaş insan tipi Neandertalleri çabucak yok etmediyse, neden daha sonra daha üstün hale geldik? Avantajımız neydi?

Bilim insanları bu hususta birçok görüş ileri sürüyor: sanat ve lisan yeteneği ile, muhtemelen daha yeterli bir beyefendisine sahip olmamız deniliyor.

Profesör Stringer’e nazaran ise asıl neden daha nizamlı olmamız.

“Daha âlâ münasebetler kuruyorduk, soysyal gruplarımız daha büyüktü ve bilgiyi daha düzgün koruyorduk. Her şeyi o bilgi üzerine inşa ettik.”

Neandertallerle daha uzun müddet bir ortada yaşanmış olması, 2010’da ortaya çıkarıldığı üzere çağdaş insanlarda bir ölçü Neandertal geni olmasını da destekliyor.

Profesör Stringer genlerin nasıl karıştığına dair bilgi olmadığını söylüyor:

“Barışçı bir formda eş mi aldılar bilmiyoruz. Öteki bir kümeden bayanları kolundan çekip almış olabilirler. Terkedilmiş ya da öksüz kalmış kayıp Neandertal bebekleri evlat edinmiş bile olabilirler. Tüm bunlar birer mümkünlük. Öykünün tamamını daha bilmiyoruz. Ancak daha fazla bilgi, daha fazla DNA ve daha fazla keşiflerle, Neandertal periyodunun sonunda ne olduğunu anlayacağız.”