“Otoyollarda mahsur kalanlar tazminat davası açabilir”

İstanbul’daki kar yağışı nedeniyle TEM ve Kuzey Marmara Otoyolu başta olmak üzere bilhassa paralı yollarda trafik kilitlendi. Vatandaşlar uzun saatler boyunca yolda mahsur kaldı. Yunanistan’da ise karda otoyolda mahsur kalan araçlara 2 biner euro tazminat ödenmesine karar verildi. SÖZCÜ’ye konuşan hukukçular ise, fiyatlı otoyollarda mahsur kalan vatandaşların maddi ve manevi tazminat davası açabileceğini belirtti.

İstanbul’da tesirli olan kar fırtınası sırasında başta Kuzey Marmara Otoyolu ve TEM olmak üzere bilhassa paralı yollarda kilometrelerce uzunlukta araç kuyrukları meydana geldi. Kar fırtınasının devam ettiği saatlerde otoyolun İstanbul Havalimanı bölümü, birebir otoyolu TEM’e bağlayan paralı yollar, TEM Mahmutbey Kavşağı, Basın Ekspres Yolu ve başka yollar arka arda kilitlendi. Yunanistan’ın başşehri Atina’yı başka kentlere bağlayan Attiki Odos otoyolunda yaklaşık 12 saat mahsur kalan şoförler ise, otoyol şirketi tarafından 2 biner euro tazminat ödenmesi talimatı verildi. Sözcü’nün haberine nazaran, hukukçulara araçlarıyla fiyatlı otoyollarda mahsur kalan vatandaşların tazminat davası açma hakkı olduğunu söylüyor.

“İşleten şirketin sorumluluğunda”

Kuzey Marmara Otoyolu’nun halk için çok yüksek maliyetlere neden olan, işleten şirketler için büyük çıkarlar getiren bir ihale olduğunu söyleyen Tüketiciyi Müdafaa Derneği (Tükoder) Üsküdar Şube Lideri Avukat Onur Cingil, şunları söyledi:

“Bu alanlarda geçiş fiyatları hem çok yüksek hem de buralarda devletin işleten şirketler lehine aşikâr garantileri mevcut. Ayrıyeten, buralarda ikili fiyatlandırma, fahiş ödemeler çekme üzere birçok skandal olmakta, yani bir nevi bu otoyolda işleten şirket kendi hukukunu uygulamakta. Bu yollar devletin yönetiminde olan yerlerde değil, şirketlerin bağımsız olduğu alanlar. Yol boyunca para getirisi olan tüm alanlar ihaleyi alan şirkette olduğu üzere, bir de bakım-onarım maliyetleri de ihale şartnamesi ile devletin kasasından yani bizlerin cebinden çıkmakta. Bu bahis da işleten şirketin sorumluluğunda. Hukuka alışılmamış bu kadar nimetten yararlanan Kuzey Marmara Otoyolu işletmecileri, geçen akşam önemli manada sınıfta kaldı. Yol boyunca tüm sorumluluk işletmecilerde olmasına karşın karla kapanan yolların açılmasını sağlayamadı, bu manada da tüzel tespit ile kontrata terslik oluştu. Birebir vakitte tüketicilerin alması gereken hizmet konusunda beklenen menfaati zedelendiğinden, ortaya maddi ve manevi ziyanlar da çıkmış oldu”

“Maddi ve manevi tazminat kelam konusu olacaktır”

Avukat Cingil, “Otoyol gişesinden girildikten itibaren burada taraflar ortasında bir mukavele oluştuğundan, yolun tüm sorumluluğu kendisinde bulunan Otoyol İşletmesi tarafından 10 saatten fazla insanların yolda kalması karşısında hem maddi hem de manevi tazminat kelam konusu olacaktır. Bu hem Borçlar Kanunu’ndan hem de Tüketicini Korunması Hakkındaki Kanunu’dan gelen bir sorumluluktur. Yolda kalan tüm vatandaşların dava açma hakkı da yetkisi de vardır. Kıymetli bir işe yetişilememiştir, hasta hasta yolda kalmışsınızdır, aracınız ya da kendiniz bir ziyan görmüşsünüzdür yahut hiçbir şey olmasa da saatlerce karda buzda dehşet ile beklemek zorunda kalmışsınızdır. İşte, birçok konunda tazminat talebi kelam konusu olabilir” değerlendirmelerinde bulundu.

Avukat Cingil şunları söyledi:

“Yunanistan’daki durum sahiden hukuk ismine gerçek bir tutumdur. Tüketicilere dava açmadan ziyan tazmini yapılmıştır. Bu da Türkiye ile küçücük bir ülke olan Yunanistan ortasında bile hukuk devleti prensibi konusunda nasıl fersah fersah ortanın açıldığını bize göstermektedir. Maalesef bu otoyol işletmecisine karşı devleti yönetenler de bir yaptırım yapmayacaktır. Hasebiyle Yunanistan’daki üzere bir tazmin teşebbüsü olmayacağından, tüm vatandaşlarımızı hukuk yoluna başvurmaya davet ediyorum.”

“O tazminat yükümlülüğünde muhatap devlettir, yönetim ismine Karayolları Genel Müdürlüğü’ne çok rahat dava açılabilir”

Yolda mahsur kalanların maddi ve manevi tazminat davaları açabileceğini kaydeden Avukat Figen Çalıkuşu da, “Yunanistan’da trende kalanlara bin euro, araç başına 2 bin euro tazminat veriliyor. Bu kontratta tazmin yükümlülüğü var. Avrupa Birliği müktesabatına nazaran yapılan ihaleler var. Otoyol ihaleleri de buna dahil. Münasebetiyle şeffaflık oluyor, toplum huzurunda oluyor. Bizde bu türlü bir durum yok. Bizde maalesef Kamu İhale Yasası Avrupa Birliği müktesabatına uygun değil. Müsabaka yok, şeffaflık yok, kontrol yok. Kuzey Marmara Otoyolu’nda da tıpkı durumu görüyoruz. O noktada bizim bu türlü bir mukavele varmış, yokmuş, tazminat öderler konusu vatandaşı ilgilendirmez. Vatandaşa karşı yönetimin sorumluluğu var. Bu manada Karayolları Trafik Kanunu çok açık. Ayrıyeten Karayolları Genel Müdürlüğü’nün kuruluş yasasında da var. O tazminat yükümlülüğünde muhatap devlettir, yönetimdir. Yani yönetim ismine Karayolları Genel Müdürlüğü’ne çok rahat dava açılabilir. Orada yaşanan mağduriyet tabir edilir. Maddi manada kullanılan akaryakıt, kaza varsa trafik kazaları ve yaşanan manevi elemin karşılığı da kesinlikle manevi tazminat da alınır” biçiminde konuştu.

“Vatandaşa karşı devletin yükümlülüğü var”

Devletin vatandaşa karşı yükümlülüğü olduğunun altını çizen Çalıkuşu, “Hizmetini vermekle yükümlü olduğu vatandaşına karşı da devletin yükümlülüğü var. Devlet bu yükümlülüğü karşılığında vatandaşına karşı sorumluluğunu yerine getirir ancak buna sebebiyeti veren kimse ona rücu eder.

Yunanistan’da rücu etme sistemi hazır. Bir şirket peşinen bu işi üstlenmiş, bunu kontratına yazmış. Biz Türkiye’deki beşerler geçilmeyen köprülerden, inilmeyen havalimanlarından para ödemeyi biliyoruz.

Lakin birey olarak haklarımıza sahip çıkmak, ‘hak arıyoruz, Anayasal haklarımızın peşinden koşuyoruz’ demek ismine bu davalar çok rahat açılır, ananızın ak sütü üzere helal” sözlerini kullandı.

TIKLAYIN – İstanbul kar yağışının tesiri altında: Köprüler, araba trafiğine açıldı, havalimanlarında uçuşlar ertelendi, üniversiteler pazartesiye kadar tatil edildi, çok sayıda kişi yollarda mahsur kaldı