Sözcü muharriri Toker: İran gazındaki kesinti tek münasebet üzere sunularak, politik yanlışların, yanlışlı tercihlerin üzeri örtülmek isteniyor

Sözcü gazetesi yazarı Çiğdem Toker, İran’dan gelen doğalgazın kesintiye uğraması sonucu endüstride uygulanan gaz kesintilerine ait olarak “İran gazındaki kesinti, neredeyse tek münasebet üzere sunularak, tedarik idaresi probleminin, politik yanlışların, yanlışlı tercihlerin üzeri örtülmek isteniyor” sözlerini kullandı.

Toker, güç uzmanlarıyla yaptığı görüşmeler sonrası sorunun kaynağına ait genel çerçeveyi köşesinde şöyle aktardı:

” – Türkiye’nin Azeri Şahdeniz 1 kontratı 2021 Nisan’ında sona erdi. Ölçüsü 6.6 milyar metreküptü. Tıpkı devirde Türkiye’nin Nijerya ile yıllar evvel imzalamış olduğu yıllık 1 milyar metreküp ile Rus Batı Çizgisi ile yapmış olduğu yıllık 4 milyar metreküplük kontratlar da sona erdi.

– Bu kontratlardan boşalan doğalgaz açığı, spot piyasalardan LNG, yani sıvılaştırılmış doğalgaz ile kapatıldı. Lakin çok yüksek faturalar ödendi, öbür yandan tıpkı Merkez Bankası’nın rezervleri üzere, stratejik değer taşıyan depolama tesislerindeki doğalgaz kullanıldı.

– Azerbaycan’dan gelen TANAP sınırıyla taşınan 16 milyar metreküp gazın yalnızca 6 milyar metreküpü Türkiye’ye satılıyor. 10 milyar metreküp Avrupa’ya gidiyor.  Vaktinde 16 milyar metreküp TANAP sınırı gazının tamamının Türkiye tarafından satın alınma önerisi gündeme gelmiş lakin kabul edilmemiş. Bu tercih kullanılsaydı Türkiye’nin fiyat belirlemede kelam sahibi olabileceği belirtiliyor.

–  BOTAŞ, 2017 yılında Türkiye Varlık Fonu bünyesine alındı. 2018 yılından bu yana ziyanda. Bu esaslı ve stratejik kuruluşun 2021 yılı ziyanı 60 milyar TL’ye ulaştı.) Türkiye’de konut bölümüne verilen doğalgazın sübvanse edildiği de biliniyor.

Özel bölüm, üretim için gereksinim duyduğu doğalgazı kendisi getirmek ithal etmek istiyor. Bilhassa büyük sanayi kuruluşları, ikili mutabakatlarla LNG getirmek istiyor. Lakin Güç Bakanlığı’na birçok defa iletilen bu teklif kabul edilmiyor. Öte yandan kabul edilse dahi gemilerle getirilecek LNG’nin boşaltımı için de teknik altyapı ve kaidelerin uygun olmadığı tabir ediliyor.“